İMAM-I HÂKİM (el-Nişaburi)
kuranokuyan.jpg” border=”0 Ebû Abdullah Muhammed bin Abdullah en-Nişâbûrî (923-1014) tasnif devrinin (hadisleri sınıflandırıp düzenleme döneminin) ünlü hadisçilerindendir. Hadis ilmindeki şöhretinden dolayı kendisine “Hâkim” ünvânı verilmiştir.
Milâdî 923 senesinde Nişabur’da doğan İmam-ı Hâkim, babasının ve dayısının yakın ilgisiyle çok küçük yaşlarda hadis öğrenmeye başladı. Yirmi yaşlarında memleketi dışındaki hadis merkezlerine seyahatlere çıktı. Horasan, Mâveraünnehir, Irak ve Hicaz bölgelerini dolaşarak iki bin civarında hocadan hadis aldı. Bu hocalarını Mu’cemü’ş-Şüyûh adlı eserinde anlattı. İmam-ı Hâkim’in, tarih ve hadis ilmine dair bir çok eseri vardır. Kendi memleketinin tarihini Tarih-u Nisâbûr adıyla ilk defa kendisi yazdı. Bilhassa, hadis ilmine dair olan Ma’rifetü Ulûmi’l-Hadis adlı eseri, sahasının en değerli kaynaklarından biridir. İmam-ı Hâkim, Sâmânoğulları devrinde Nişabur (970) ve Cürcan kadılığı da yaptı.
İmam-ı Hâkim’in kuşkusuz hadis sahasında yazdığı en ünlü eseri el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn’dır. Hadis ilminde müstedrek kelimesi, “Bir hadis âliminin, kendi şartlarına göre sahih olduğu hâlde, eserine koymadığı sahih hadisleri toplamak ve bunları müstakil bir kitapta sınıflandırmaya tabi tutmak” mânâsına geliyor. Bu tariften de anlaşıldığı üzere, Müstedrek kitapları sahih hadis kitapları üzerine yapılır.
İmam-ı Hâkim’in Müstedrek’i, Buhâri ve Müslim’in el-Câmiu’s-Sahîh’lerinin bir çeşit zeyli, yani tamamlayıcı eki gibidir ve o sahihlerin plânını takip etmiştir. Hacim bakımından Buhârî ve Müslim’in naklettiği hadislerin toplamına yakın olduğu söylenebilir. Müstedrek, daha sonra kaleme alınan pek çok kitaba kaynaklık etmiştir. Pek çok kitapta bulunmayan hadisler burada bulunabilmektedir.
Müstedrek’te, doğruluk ve güven açışından hadisler dört grupta toplanmıştır:
1-Buhârî’nin şartına göre sahih olup da, onun Câmi’us-Sahîh’inde bulunmayan hadisler.
2- Müslim’in şartına göre sahîh olup da onun Câmi’us-Sahîh’inde bulunmayan hadisler.
3- Buhârî ve Müslim’in şartlarına uyduğu hâlde, her ikisinin de beraberce Câmi’us-Sahîh’lerinde bulunmayan hadisler.
4- Buhârî ve Müslim’in şartlarına uymayan, fakat kendisinin sahîh olduğuna kanaat getirdiği hadisler.
sorularlarisale.com
Hakim al-Nişaburi
Hakim al-Nişaburi (Arapça: أبو عبد الل الله محمد بن عبد الله ال حَكِم النيشابوري; Abu Abd-Allah Muhammad ibn Abd-Allah al-Hakim al-Nishaburi) (? – 403 Hicri) Sunni bir bilgin ve ayrıca o yaşında geleneksel dinine bağlı, daha çok “İmam Muhaddit” veya “Horasan’lı Muhaddit” olarak bilinirdi, bazıları da Ibn Al-Baiyi derlerdi.
Yasam öyküsü
Al-Hakim, Nişabur şehirinin yerlisi olup, Horasan’dan, Irak’dan, Maveraünnehir ve başka yerlerden gelen bir çok öğretmenler vardı Onun bir çok öğrencileri vardı – Onun dikkate değer öğrencisi olan İmam al- Bayhaki kendi devrimsi tezi olan birisiydi.
Eserleri
Yazdığı eserler;
* Al-Abwâb
* Al-Amâlî
* Amâlî al-`Ashiyyât
* Fadâ’il al-Shâfi`î
* Fawâ’id al-Nusakh
* Fawâ’id al-Khurâsâniyyîn
* Al-Iklîl fî Dalâ’il al-Nubuwwa
* Al-`Ilal (“Hadis hataları”)
* Mâ Tafarrada bi Ikhrâjihi Kullu Wâhidin min al-Imâmayn
* Al-Madkhal ilâ `Ilm al-Sahîh
* Ma`rifat Anwâ` `Ulûm al-Hadîth
* Al-Mustadrak `alâ al-Sahîhayn
* Muzakkâ al-Akhbâr (“Doğrulanmış yorumlar”)
* Al-Sahîhân (“İki Sahih Hadisler kitabı”)
* Al-Talkhîs (“Özet”)
* Tarâjim al-Musnad `alâ Shart al-Sahîhayn
Al-Mustadrak alaa al-Sahihain veya Mustadrak al-Hakim (Arapça: المستدرك على الصحيحين; Al-Mustadrak ‘ala al-Sahîhayn) beş cilt olan bu Hadis kitabını Hicri 393 yılında 72 yaşında iken yazmıştır.
* Tarâjim al-Shuyûkh (“Şeyhlerin yaşam öyküleri”) (Arapça: شيخ, shaykh; çoğul. شيوخ shuyūkh)
* Târîkh `Ulamâ’ Ahl Naysabûr (“Nişabur alimler tarihi”)
Vikipedi