Gotlar Sütunu
gotlar_stutunu12.png 37 203 Sarayburnu Gülhane Parkı’nın sahile yakın olan çıkışındadır. Kentin en eski anıtlarından biridir.
Topkapı Sarayı dış bahçesinde, Gülhane Parkı Sarayburnu girişinde bulunan Ve Roma Devri’nden günümüze hiç değişikliğe uğramadan gelen en eski abidedir. Etrafını saran Yüksek ağaçlar arasına saklanmış gibi durmaktadır.
Yüksekliği 18.5 metredir. Prokonnessos mermerinden tek bir blok halinde yapılmıştır. Sütun başı korint uslubunda kartal arması ile süslüdür. Sütunun ismi kaidesinde buunan kısaltılmış, Latince bir yazıttan gelmektedir.
Bu kısa kısım “Gotların yenilgisi sebebi ile geri dönen Fortuna’ya” anlamında gelmektedır. Genel inanışa göre bugünkü kitabe II. Claudius’un Gotlara karşı kazandığı zaferi anmaktadır. Fakat I. Konstantin’in, 331-332 tarihlerinde Got kabilelerine karşı kazandığı galibiyetleri zikretmesi de muhtemeldir.
6. yüzyıl tarih yazarı Lidyalı İonnes, sütün başlığının aslen Yunan Şans ve Baht Tanrıçası olan Tykhe’nin bir heykelini taşıdığını söyler. Tyhke’nin pagan tanrıçası olması nedeniyle, Hristiyanlığın resmi din olmasından sonra kaldırılmış olabilir. 14. yüzyıl tarihçisi Nikephoros Gregoras’a göre sütun Byzantion’a adını veren Megaralı Byzas’ın bir heykelini taşımaktaydı. Bu iddianın nedenlerinden biri de şehrin kurucularının karaya çıktığı yerin, kolonun çok yakınlarında olmasıdır.
gotlar_stunu.png 36 182 “Marcianus Sütunu” ismiyle de anılır. Fakat sütunun üzerinde bulunan 9 cm boyunda harflerle yazılmış “Fortunae reduci ob devictos Gothos” yazısından ötürü “Gotlar Sütunu” olarak anılır. Bu yazı “Gotların yenilgisi sebebi ile geri dönen Fortuna’ya” diye çevrilebilir.
Sütunun tam yapılış tarihi bilinmemektedir. Yukarıda belirtilen sütun yazısından ötürü Gotlarla savaşan 2. Kladyus (214-270) yada 1. Konstantin (331 yılındaki Got Savaşı galibiyetleri) ile bağlantı kurarak bu tarihleri işaret edenler vardır.
Sütun üzerinde Şans tanrısı Tike’nin heykelininin olduğu yada Megaralı Bizas’ın heykelinin olduğu çeşitli kaynaklarda yer almaktadır.