Savaş ve Barış - Tolstoy (Konusu, Kısa Özeti, Karakterleri)

“Savaş ve Barış” (Война и мир, Voyna i mir), 1800’lü yılları Avrupa’da, Napolyon Savaşları olarak bilinen dönemin Fransa-Rusya savaşlarıyla başlayan Rus toplumunu anlatan ve Lev Tolstoy’un 1863–1868 yılları arasında sürekli ve yoğun bir çaba sonucunda yazdığı bir romanıdır.
Eser, yaklaşık 20 yıl gibi geniş bir zaman dilimine yayılmış, 10 kadar ana karakter, 600 civarında da yan karakter içermektedir.
Bir insanın hayatı boyunca hissedebileceği bütün duygular en saf sevgiden şehvete, acıdan mutluluğa, dostluktan düşmanlığa, korkaklıktan cesarete, kıskançlıktan özveriye, yurtseverlikten kişisel çıkarlara, ölüm korkusundan doğum sevincine kadar, doğal bir incelikle işlenmiştir. Bu eser, aynı zamanda bir halkın işgalcilere karşı yurdunu savunmasını da dile getiren bir halkın romanıdır.

Kısa Özet:
Ro­man, İki soylu Rus ailesi Rostavlar ile Bolkonskilerin yaşamlarını anlatır.
Güzel ve sevimli Nataşa, Nikola Rostav’un kar­deşidir. Nikola Rostov ile Prens Andre iki subaydır. Andre, Nataşa’nın kuzeni Sofia ile mutsuz bir evlilik sürdürdüğünden, ondan uzaklaşmak için orduda görev almıştır. Savaş sona erince, Nikola İle Andre dönerler. Bir gün Andre, Nikola’ya gider ve orada Nataşa’yia karşılaşır. Ona, aşık olur. İkisi evlenmek istese de, Andre’nin babası Nataşa’nın yaşının küçük olmasını gerekçe göstererek, evlifiklerine karşı çıkar. Duruma üzülen Nataşa, Moskova’ya gider. Orada, genç subay Anatola ile nişanlanır ama onun evli olduğunu duyunca intihara yeltenir. Savaş yeniden başlar ve Ruslar büyük bir direniş gösterir. Savaşta yaralanan Andre Rostavların evine getirilir. Tekrar karşılaşan Nataşa ve Andre evlenirler.

Eser Hakkında:
Birçok yazar Savaş ve Barış adlı eseri “Dünyanın en büyük romanı” olarak nitelendirmiş ve böyle bir romanın tekrar yazılama­yacağını öne sürmüşlerdir. Romanda geçmekte olan 10 kadar ana karakter, 600 civarında da yan karakter vardır. Romandaki tiplerin tümü hayali değildir. O dönemlerde yaşayarak tarihte rol alan gerçek insanlar da romanda canlandırılmıştır. Tolstoy, bu romanında, Rusya’daki birçok kesimden insanın hayatını ve geleneklerini ortaya koymaktadır.

Zaman: Bu olay 1804’lerde başlamıştır. Napolyon Savaşları da denen Fransa-Rusya savaşları dönemini anlatmaktadır.

Mekân: Olayın geçtiği veya söz edilen belirli bir yer yoktur; birkaç yer mevcuttur. Bunlar Lisi-Gori, Moskova ve St. Petersburg’dur.

Dil, Üslûp ve Anlatım: Yazar akıcı ve sade bir dil kullanmıştır. Bu doğrultuda anlatımda açık ve akıcıdır. Yer yer süslü anlatımlara yer verilmiştir. Fakat geneli sade bir şekilde yazılmıştır.

Savaş ve Barış Özeti: Olaylar, Rus-Fransız savaşı esnasında özellikle üç ailenin başından geçmektedir: Bezuhov, Balkonski, Rostov.

Andrey Bolkonski ve olaylar
Prens Nikolai Bolkonski, kızı Marya ile Smolensk ci­varında bir malikânede yaşamaktadır. Oğlu Andrey ise evlidir ve Saint Petersburg’da oturmaktadır. Mutsuz bir evliliği vardır ve hayatının toplumda yükseleceği zaman anlam kaza­nacağını düşünmektedir. 1805 seferberliği sırasında, hamile eşini babasının yanına bırakarak Rus ordusuna katılır. Bir sü­re sonra, kendini göstermeye başlar. Fakat savaşta yaralanır ve yaralı bir hâlde savaş meydanında terk edilir. Andrey bir süre sonra kurtulur ve ailesinin yanına döner. Eşi doğum ya­parken ölmüş, doğan oğlu Nikolai ise sağ kalmıştır. Andrey, 1806-1809 yılları arasında ordudan ayrılır ve malikânede ha­yatının anlamını sorgular. Sürekli yeni akımların peşinde ko­şar. Bir gün, Kont Uya Andreiç’in kızı Nataşa ile arkadaşlık et­meye başlar ve ona âşık olur. Fakat babası bir süre için evlen­melerine izin vermez. Nataşa ile nişanlılığını duyurmaz. Nataşa’yı bir süre şehirden ayrılmak zorunda olduğu için Pierre Bezuhov’a emanet eder.
Nataşa, Pierre’in kötü yürekli karısı Elena’nın ahlaksız emellerine alet olur. Elena, Nataşa’yı kardeşi Anatol Kura-gin’le tanıştırır. Aralarında bir ilişki başlar. Oysa Anatol evlidir. Nataşa onun evli olduğunu anlayınca hata yaptığını kabulle­nir. Bu ilişkiyi duyan Andrey hüsrana uğrar.
Andrey, hayatına neşe katan Nataşa’nın ihanetini kabullenemez. Tekrar orduya katılır. Bu arada babası kalp sektesin­den ölür. Marya malikânede yapayalnız ve savunmasız kalır. Nataşa’nın kardeşi ve Andrey’in arkadaşı Nikolai Rostov ona yardım eder. Bu arada savaşta yaralanan Andrey Mosko­va’ya getirilir. Nataşa ve ailesi onu bulur. Nataşa ile Andrey barışırlar. Fakat Andrey kısa bir süre sonra ölür ve oğlu Niko-lai’ı Rostov’la evlenen Marya büyütür.
Pierre Bezuhov ve Olaylar
Pierre, Kont Bezuhov’un gayrimeşru çocuğudur. Ro­manın başında ölmek üzere olan babasının başı ucundadır. Babası kendisini nüfus kütüğüne geçirmiş ve yüklü bir mirasın vârisi olmuştur. Fakat Kont’un ilk vârisi olan Vasili Ku-ragin bu vasiyetnameyi yok etmeye çalışır, başaramaz. Bunu beceremeyince Pierre’i kandırır ve kızı Elena ile evlendirir. Elena, tutkularının esiri olan, ahlaksız fakat sosyetenin önde gelen kadınlarından biridir. Pierre, onun başkaları ile olan ilişkilerine anlayınca ayrılırlar.
Pierre, mason teşkilatına katılır. Bu akımın etkisiyle mali­kânesinin bulunduğu yerde okul ve hastane yapmaya kalkar. Fakat masonlarla ilgili olarak hayal kırıklığına uğrar bir süre sonra.
Pierre, aynı zamanda Andrey’in en yakın arkadaşıdır. Onun Nataşa ile birleşmesi için elinden geleni yapar; fakat ba­şarılı olamaz. Ayrıca o da Nataşa’ya ilgi duymaya başladığı için ondan uzaklaşır.
İki yıl sonra, Pierre’in karısı ölür. Pierre, Fransız kuvvetle­rinin Rusya’yı istila etmesi sebebiyle Borodino savaşına katı­lır. Savaştan sonra Pierre şekil ve kıyafetini değiştirir ve Na-polyon’u öldürmeye karar verir. Fakat esir düşer. Pierre esir düştüğü sırada dine sarılır ve mason anlayışından tamamen uzaklaşır.
Pierre, esaret sonrası malikânesine döner ve Nataşa ile evlenir. Yedi sene geçmiştir. Sosyal idealizmini devam ettiren, mutlu bir aile sahibi biridir.

Nikolai Rostov
Rostov ailesi, daha sıradan ve iyi niyetli İnsanlardan olu­şur. Ailenin yeğeni Sonya çocukluğundan beri Nikolai’ı sev­mektedir. Nikolai, 1805 yılında bir subay olarak Avustur­ya’ya gider. Bir çarpışma sırasında yaralanır ve savaştan aşırı derecede korkar. Fakat malikânesine döndüğünde ailesi onu bir kahraman gibi karşılar. O da savaşı olduğundan daha büyük, kendisini daha cesur gösterir. Bundan sonra birkaç savaşa daha katılır ve iyi bir harp subayı olur.
Aile maddi sıkıntı içindedir. Çocukların zengin birileriyle evlenmelerini arzu etmektedirler. Bu yüzden, Nikolai’ın Sonya ile evlenmesine karşıdırlar. Nikolai bir süre sonra kahra­manlık madalyasına layık görülür. Bu arada Nikolai, Marya ile ilgilenmeye başlar, bir süre sonra da ona âşık olur. Fakat hâlâ Sonya ile nişanlıdır.

Moskova yanmıştır. Rostov ailesi tüm mallarını, mülkleri­ni kaybeder. 1813′te ailenin reisi kont ölür. Malikâne satılır ve bir başka ev kiralanır. Sonya, bu şartlar altında Nikolai’a bir mektup göndererek aralarındaki ilişkiyi sonlandırır. Marya Bolkonski ile evlenebilecektir. Nikolai, hayatını muhafazakâr bir kır centilmeni olarak sürdürmeye başlar. Aileler arası evli­likle birleşen bir mutlulukla, ülke içindeki barışla roman son bulur.

Olay Örgüsü:

• – Pierre’in babasının hastalanıp ölmesi.
• – Savaş hazırlıklarının yapılması ve savaşın başlaması.
• – Pierre ile Elen’in evlenmesi.
• – Andre’nin esir düşmesi.
• – Pierre’in Dolokof ile düello yapması.
• – Andre’nin dönüşü ve Liza’nın ölümü.
• – Pierre’in Elen’i tekrar kabul etmesi
• – Andre’nin Nataşa’ya aşık olması.
• – Nataşa’nın Anatol’a aşık olması.
• – Savaşın tekrar başlaması.
• – Andre’nin tekrar ortaya çıkması.
• – Pierre’in esir düşmesi.
• – Andre’nin ölümü.
• – Nataşa ile Pierre’in evliliği.
• – Nikola ile Mari’nin evlenmesi.

 

Karakterleri ve Değerlendirilmesi:
Pierre: İri yapılı, cesur, nazik, iyi niyetli, idealist bir insandır, fakat biraz çekingendir. Babası Prens Bezuhof’un nikahsız bir kadından olma çocuğudur. İlk olarak Elen’i sevmekteydi fakat daha sonra Nataşa’ya değişik duygular hissetmeye başlamıştır. Fakat Andre’den dolayı ona açılamamaktadır. Karısının ölümünden sonra ona daha da aşık olmaya başlamıştır.Andre öldüğünde evlenmişlerdir.
Andre: Kısa boylu cesur ve akıllı bir askerdir. Prenses Liza ile evlidir. Karısı doğururken öldükten sonra Nataşa’ya açılmaya karar vermiştir. Son savaşta ağır yaralanması sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Arkasında yetim bir çocuk bırakmıştır. Pierre’in iyi bir dostudur.
Nikolai Rostov: Kont Rostov’un oğludur. Büyük bir vatanseverdir. Ailesine çok düşkün, hep onların dediğinin olmasını isteyen bir karakterdir. Hatta bu sebepten dolayı, biraz da çıkan aksiliklerden dolayı sevdiği kızı, Sonya’yı terk etmiştir. Daha sonra gölünü Prenses Mari’ye kaptırıp onunla evlenmiştir. Savaşa askerlik yapmaya gitmiştir.
Nataşa: Yaşadıklarından çok çabuk etkilenen Rostovların küçük kızdır. Aşk bakımından kararları çok değişmektedir. Önce Boris’e gönlünü kaptırır, daha sonra Andre’ye, sonrasında Anatol’a ve sonra tekrar Andre’ye dönmüştü, fakat Andre aynı günlerde ölür. Bunun etkisini üzerinden attığında Pierre’le evlenmiş ve mutlu bir yaşam sürmüşler.
Sonya: Fakir ama çok güzel bir kızdır. Kuzeni Nikola’yı sevmektedir ve aşkı karşılıksız değildir, fakat bir süre sonra ona bir mektup yazarak ayrılmıştır. Nikola, Mari ile evlendiğinde Mari’den nefret etmeye başlmıştır.
Marya Bolkonski: Prensin kızıdır. Evine düşkün, sadık bir kadındır. Yalnız yaşar. Biraz çirkindir, fakat vefalı bir insandır. Babasının ona o kadar çektirmesine rağmen onu ölümüne kadar yalnız bırakmamıştır. Nikola’yı sevmektedir ve onunla evlenir.
Elen: Çok güzel, fakat az huysuzdur. Erkeklerin hepsi ona hayrandır. O yaşadığı yanlış bir şeyden dolayı Piyer’le kısa süreliğine bozuşur. Daha sonrasında anjinden ölür.
Liza: Andre’nin eşidir ve ona çok bağlıdır. Çok güzel bir kadındır ve bir o kadar da güzel huyludur. Doğum yaparken ölmektedir.
Denisof: Oldukça cana yakın ve samimi bir insandır. Nataşa’yı sevmektedir, fakat Nataşa ona yüz vermeyince vazgeçer.
Dolokof: Denisof’un tam tersine bir adamdır. Bir zamanlar Pierre’in arkadaşı idi, fakat Pierre’in karısı Elen’i lekelemesi sebebiyle Pierre onu arkadaşlıktan siler. Daha sonra Sonya’ya bir evlilik teklifinde bulunur fakat Sonya onu kabul etmeyince vazgeçer.
Kont Krill Vladimiroviç Bezuhov: Pierre’in babası­dır. Züppe, çapkın bir kişidir.
Prens Nikolai Andreiviç Bolkonski: Orduda başkumandanlık yapmış ve emekli olmuştur bir kişidir. Kavgacı, otoriter bir insandır.
Prens Vasili Sefgyeviç Kurağın: Bezuhov ailesinin ön­ceki vârisidir.
Anatol Kuragin: Vasili’nin müsrif, çapkın oğludur.
Kont Uya Andreiç Rostov: Moskova sosyetesinin ön­de gelenlerindendir. Tutumsuz biridir.