Sedat Çetintaş. Mimar ve mimarlık tarihçisi (Arapkir 1889 – İstanbul 1965).
Yaşamı
İlk mimar mezunlarından olduğu Sanayii Nefise Mektebi’ni bitiren Sedat Çetintaş’ın eski Türk mimarlığına duyduğu yakınlık, Bursa’da Belediye Fen İşleri’ndeki çalışma yıllarında başladı. Erken Osmanlı devri anıtları üstündeki bu ilk çalışmalar, sonraları birbirinden ilginç eserlerle tamamlanacaktır. Bursa’daki görevinden sonra İstanbul’a dönen Sedat Çetintaş özellikle değişik gazetelere İstanbul’un imarı konusunda sürekli yazılar yazmağa başladı; bunun yanı sıra Türk mimarlığının önemli anıtlannı kapsayan rölöve sergisini Türk Ressamlar Cemiyetinin Galatasaray’daki salonlarında açarak tarihi değerlerin güçlü varlığını duyurmağa çalıştı. Rölövelerle sürekli olarak uğraştığı için özel bürosunu kapattı ve Maarif Vekâleti Hars Müdürlüğü’ne girdi. Burada kendisine verilen önemli bir görev, 1932 Chicago Sergisi için İstanbul Şehzade Camii rölöveleridir. Sedat Çetintaş 7 ay gibi kısa bir süre içinde tamamladı. Çalışmalarıyle ilgilenen Atatürk’ün yardımlarıyle Eski Eserleri ve Anıtları Koruma Heyeti’ni kurdu, eserlerin tespitinin yanı sıra, korunmasının da önemli bir sorun olduğunu ortaya atarak bazı önemli anıtları yıkılmaktan kurtardı. Sedat Çetintaş, inceleme ve koruma çalışmalarının yanı sıra yaptığı araştırma ve kazılarla, o güne kadar eksik ve yanlış tanınan yapıların aydınlatılmasını da sağladı. (Sivas Şifahanesi gibi). Yayımladığı Saray ve kervansaraylarımız arasında İbrahimpaşa Sarayı kitabiyle bu saray konusunda yeni araştırmalara yol açtı.
Sedat Çetintaş, 1957 seçimlerine Demokrat Parti’den katıldı, milletvekilliği 1960 yılına kadar sürdü; 27 Mayıs’tan sonra Yassıada yargılamalarında beraat etti. Sedat Çetintaş, birbirinden ilginç rölöveleriyle gerçek bir sanatçı kimliği taşır. Büyük bir kısmı İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde bulunan bu rölöveler, bugün bile Türk mimarisinin bezeme sanatlannın anlaşılması konusunda ipucu niteliği taşıyan ürünlerdir.
Eserleri
• Saray ve Kervansaraylarımız Arasında İbrahimpaşa Sarayı, 1939,
• Türk Mimarî Anıtları / Osmanlı Devri / Bursa’da İlk Eserler, 1946
• Bursa Darüsşifası, 1952
• Türk Mimarî Anıtları / Osmanlı Devri / Bursa’da Murad I ve Bayezid I Binaları, 1952
• Sivas Dârüşşifası, 1953
• Yeşil Cami ve Benzerleri Cami Değildir, 1958
Turhan Uyaroğlu, Kaybettiğimiz kıymetler: Sedat Çetintaş. İdealist bir eski eserci (Mimarlık, İstanbul 1965, soyı 7. sayfa 23-24.)