Hünkâr mahfili veya mahfil-i hümâyûn: Pâdişahlar tarafından yaptırılmış ve “Selâtîn” adı verilmiş olan câmilerde, pâdişahların namaz kılmaları için ayrılan yerin adıdır.
Yapılış amacı
Bu mahfiller câminin yüksek yerine yapılır ve etrâfı da kafesle kapatılırdı. Padişahlar Cuma namazlarına maiyetleriyle birlikte gider ve bu bölümlere girip cemaatin arasına girmezlerdi. Padişahların can güvenliğini sağlamak bakımından bu yola gidilmiştir. Zira namaz sırasında basit bir hamalla padişahın arasında fark yoktur.
Mimaride Mahfil
İlk câmilerde hükümdârlar için böyle bölümler görülmemektedir. Osmanlılar devrinde en kıymetli ve en güzel hünkâr mahfeli, Bursa Yeşil Câmi’dedir. Mîmârîsi, zeminden duvarlarına kadar olan nefis çinileri ve dış cephedeki eyvanı ile emsalsiz bir şaheserdir. Sultanahmed camii hünkâr mahfeli de, oyma ve kabartma, süslemeli mermer korkuluklu, yeşil süslemeli mihrâbı, duvar çinileri, sedefli kapılarıyla pek sanatkârane bir eserdir. Hünkâr mahfelleri, son devir câmilerinde de türlü şekillerde yapılmış ve etrafı sanatkârane kafeslerle çevrilmiştir. Bu kafes penceresinin açılması, hükümdârın geldiğini bildirirdi. Yeni Câmi ile Sultan Ahmed Câmiinde pek kıymetli kasırlar da yapılmıştır. Son asırlarda, bu kasırlar ve direkler çeşitli şekiller almıştır.