Ramazan
Kamerî takvimin dokuzuncu ayının adıdır. Eski vesikalarda ay isimleri, bazılarının baş harfi bazılarının son harfi yazılarak belirtildiğinden, eski takvimlerde ve belgelerde Ramazan ayı genellikte (—nun) harfi ile yazılırdı. Kamerî aylardan sadece Ramazan ayı Kur’ân-ı Kerîm’de zikredilmiştir (Bakara suresi/185.ayet). Kendi açık ifadesine göre Kur’ân-ı Kerîm, Ramazan ayında (Kadir gecesinde) nâzil olmaya başlanmıştır. Ramazan kelimesi için lûgatlar farklı manâlar zikretmektedir. Daha ziyade, çok ısıtmak, kumların sıcaktan kavurulur hale gelmesi manâsındaki r–m–d kökünden geldiği söylenmektedir. Bu kelimenin esmâ-i hüsnâdan (Allah Teâlâ’nın isimlerinden) olduğu da söylenmiştir. Ramazan ayına, oruç ayı olması sebebiyle “şehr-i sıyâm” da denir.
Ramazanın faziletleri hakkında Hz.Peygamber’in birçok hadîsi vardır. Meselâ, bir hadîste “Ramazan ayı geldiğinde Cennet’in kapıları açılır, Cehennem’in kapıları kilitlenir ve şeytanların eli kolu bağlanır.” buyrulmuştur. Ramazan ayının fert ve topluma getirdiklerini ifade için Hz. Peygamber “Şayet ümmetimden olanlar, Ramazanda bulunan (hayır) ları (hakkıyla) bilselerdi, bütün senenin Ramazan olmasını dilerlerdi” buyurmuştur.
Ramazan orucu, Hicret’in ikinci senesinde Şaban ayında farz kılınmıştır (bk Oruç). Ramazan ayına mahsus bir ibâdet de “teravih” namazıdır. Teravih namazı orucun değil, vaktin (ramazan ayının) sünneti olduğu için, meselâ kazaya kalan bir ramazan orucu daha sonra kaza edilirken, teravih namazı kılınmaz. Teravih namazı, iftar, sahur gibi Ramazan’a ait hususiyetler, müslüman toplumlarda birçok güzel âdetler oluşturmuş, topluma canlılık kazandırmıştır.