Rûmî Tarih
Osmanlılar tarafından kullanılmış olan tarihlerden biridir. Rûmî tarih yerine “Mâlî Tarih” de denilirdi. Rûmî tarihin kurucusu, Şıkk-ı Evvel Defterdarı Atıf Efendi’dir (ölm. 1155/1742-43).
Daha sonra yine Şıkk-ı Evvel Defterdarı Morali Osman Efendi (ölm. 1233/1817-18), bu tarih üzerinde çalışarak onu geliştirmiş ve tashih etmiştir.
Rûmî Tarih ortaya çıkıncaya kadar Osmanlılar da diğer İslam devletleri gibi Hicrî tarihi kullanmışlardı, Hicrî tarih ay esasına dayanıyor ve buna göre sene 355 gün oluyordu. Halbuki güneş esasına dayanan Rûmî Tarih’te sene 365 gündür. Buna göre memurlarına maaş ödeyen devlet, Rûmî Tarih’e göre öderse onbir gün kazanmış oluyor.
Yılbaşı olarak 1 Martı alan Rûmî Takvim kullanılmasına Osmanlılarda Hicrî 1087/1676-77’den itibaren kullanılmağa başlanmış 1089/1678-79’da resmîleşmiş ve 1256/1840-41’den sonra da tatbik sahası genişletilerek resmen Mâlî Sene adı verilen takvim Osmanlıların sonuna kadar kullanılmıştır, Rûmî Tarih ile eskiden “Efrencî tarih” denilen ve bugün Miladî sene dediğimiz arasında 584 senelik bir fark vardır, Rumî seneye 584 ilave edilirse Milâdı sene, Milâdî seneden 584 çıkarılırsa Rumî sene bulunur.
Rumi takvimde aylar
Ay | Malî Yıl olarak | Türkçe | Osmanlıca | Gün | Notlar |
1 | Onbirinci Ay | Kânûn-ı Sânî | كانون الثاني | 31 | İkinci Kânûn |
2 | Onikinci Ay | Şubat | شباط | 28 | |
3 | Birinci Ay | Mart | مارت | 31 | |
4 | İkinci Ay | Nisan | نيسان | 30 | |
5 | Üçüncü Ay | Mayıs | مايس | 31 | |
6 | Dördüncü Ay | Haziran | حزيران | 30 | |
7 | Beşinci Ay | Temmuz | تموز | 31 | |
8 | Altıncı Ay | Ağustos | أغسطس | 31 | |
9 | Yedinci Ay | Eylül | أيلول | 30 | |
10 | Sekizinci AY | Teşrin-i Evvel | تشرين الاول | 31 | İlk Teşrin |
11 | Dokuzuncu Ay | Teşrin-i Sânî | تشرين الثاني | 30 | İkinci Teşrin |
12 | Onuncu Ay | Kânûn-ı Evvel | كانون الاول | 31 | İlk Kânûn |