Fil hastalığı, (elephantiasis) Wuchereria bancrofti ve Brugia malayi adlarındaki ipliksi solucanların sebep olduğu, en çok tropikal bölgelerde görülen bir hastalıktır.
Neden ve sonucu
Yuvarlak biçimli asalak solucanların üreme biçimleriyle bıraktığı larvaların, sivrisineklerle taşınması yoluyla insanlara geçmesi sonucunda başlangıç gösteren fil hastalığının en önemli özelliği; lenf damarlarını tıkayarak iltihaplanmaya yol açmasıdır. Bunun neticesinde özellikle ayak ve bacaklarda aşırı şişme görülür. Fil hastalığı, aynı zamanda kanser dokusunun lenf yollarını tıkamasıyla radyoterapi ya da ameliyatta lenf yollarının hasar görmesiyle de gerçekleşebilir. Akkan (lenf) sıvısının çoğalması, ya da dolaşıma girmeyip deri altı ve doku aralıklarına yayılmasıyla vücudun belirtilen bölgelerinde, ek olarak kol ve yüzde şişmelere sebep olur.
Tanı ve gelişimi
Bacakların alt kısımlarında, üreme organları ve ayaklarda başlayan ağrılı şişmeler kansere, dönüşebilir. Şişliğe bastırıldığında parmağın bıraktığı çukur, hastalığın tanı belirtisidir. Zamanla deri kalınlaşır, renk değiştirir. Fil derisini andırır hale gelir. Şişmelerle birlikte öksürük ve hafif ateş de hastalığın belirtilerindendir. Gece saatlerinde alınan kan örneklerinde mikrofilaryaların görülmesi, hastalığın kesin tanısıdır.
Tedavi
Tedavide hijyen büyük önem taşır. Fazla derinin cerrahi yolla alınmasının yanı sıra, ilaç tedavisi (dietilkarbamezepin – DEC) uygulanır. Fizyoterapi, cerrahi müdahaleyle birlikte yürütülür. Bacaktaki şişliğin inmesi için, bacak yükseğe kaldırılırak, lenf sıvısının tıkanıklığı aşması için de varis çorapları uygulanır.
Görüldüğü yerler ve kısmi önlem
Fil hastalığı, Uganda, Tanzanya, Kenya, Rwanda, Burundi, Sudan ve Etyopya‘da, Türkiye’de ise; Alanya, Elazığ, Çubuk ve Samsun’da rastlanmakta olup, asıl tropikal bölgelerde rastlanmakta, bu bölgelerde bulunulduğunda, sivrisineklere karşı cibinlik altında uyumalı ve böcek ilacı kullanmalıdır.
 | Bu maddede yazılanlar doktor uyarısı veya önerisi değildir. |