Âdâbü’l-mürîdîn.İbü’n-Necîb Abdülkâhir b. Abdullah es-Sühreverdî’nin (ö. 563/1167) müridlerin uyması gereken kurallardan bahseden eseri.
“Müridlerin âdabı” konusunda bu eserden önce de müstakil kitaplar yazılmış, ayrıca el-Luma”, er-Risâle, Küîü’l-kulûb gibi eserlerde konuya geniş yer ayrılmıştır. Ancak müridlerle ilgili meseleler ilk defa Ebü’n-Necîb’in bu eserinde ayrıntılı ve düzenli bir şekilde ele alınmıştır. Şehâbeddin es-Sühreverdî. Avârilü’l-mecârif adlı eserini yazarken, amcası ve aynı zamanda şeyhi olan Ebü’n-Nedb’in bu eserinden geniş ölçüde faydalanmıştır. Âdâbü’l-mürîdîn’in (Kahire, ts.) giriş kısmında. Kelâbâzfnin et-Tasarrufunda olduğu gibi, “Süfîlerin itikatları” hakkında bilgi verilmiş, ayrıca fakr, tasavvuf, melâmet ve keramet terimleri üzerinde durulmuştur. Daha sonra tasavvuf-şeriat münasebeti incelenmiş, sûfîlerin ahlâk, ahval ve makamları anlatıldıktan sonra ilim. bidayet, nefs, sohbet, sefer, giyim, yeme, uyuma, hastalık gibi konular ve bunlarla ilgili âdâb açıklanmıştır. Eser konu ve muhteva açısından yeni olmamakla birlikte, müridlik âdabı hakkında derli toplu bilgi vermesi ve Avârifü’l-macârife kaynak teşkil etmesi bakımından tasavvuf tarihinde önemli bir yere sahiptir. Adâbü’l-müridîn, müellifin biyografisi, eserin küçük bir özeti, neşirde takip edilen metot ve kullanılan nüshalar hakkında bilgi veren bir giriş yazısıyla birlikte Menahem Milson tarafından yayımlanmıştır.
Başlıca Şerh ve Tercümeleri
1- Âdâbü’l-müridin. Ömer b. Muhammed b. Ahmed Şîrkân’ın Farsça tercümesi, orijinalinin adını taşır. XIII. yüzyılda yapılan bu tercüme Necîb Mâyil-i Herevî tarafından neşredilmiştir.
2- el-Hâtime. Âdâbü’l-mürüd birkaç defa Farsça’ya çeviren Hintli müellif Gîsûdırâz. eseri el-Hâtime adıyla Arapça olarak şerhetmiştir.
3- Evrâdü’l-ahbâb. Yahya Bâharzî’nin Evrâdü’l-ahbâb ve fusûsü’l-âdab adlı eserinin birinci bölümü olan Evrâdü’l-ahbâb, Âdâbü’l-müridîri Farsça serbest bir tercümesidir. Bu eser de İrec Afşar tarafından neşredilmiştir.
Diyanet İslam Ansiklopedisi