İdiopatik veya immün trombositopenik purpura (Latince:Idiopathic thrombocytopenic purpura) kısa adı İTP. İmmün trombositopenik purpura İnsan vücudu savunma sisteminin trombositleri zarar verici etki olarak kabul edip işaretlenmesi ve imha edilmesi ile oluşan bir hastalıktır.
Belirtiler ve semptomlar
İnsan kanının 1 milimetre küpünde (mm3) 130.000-400.000 adet arası trombosit bulunmaktadır, bu aralıktaki değerler normal kabul edilmektedir. Sayı 50.000/mm3 altına düşmedikçe hastalık genellikle bir belirti vermemektedir. Değerin 30.000/mm3 altına inmesi halinde diş eti ve burunda kanamalar ortaya çıkabilir. 10.000/mm3 altına düşmesi durumunda ise ciltte kendiliğinden deri altı kanamaları sebebiyle nokta şeklinde veya geniş morartılar görülebilir ve pıhtılaşma olmadığı için darbe, yaralanma vb. sonrası oluşan kanamalardan dolayı yaşamsal risk sözkonusu olablir.
Nedeni
Hastalığın sebebi tam olarak bilinmemektedir. Bağışıklık sistemi tarafından trombositler bir sebepten dolayı düşman kabul edilir ve antikor adı verilen hücreler trombositlerin üzerine bağlanır ve trombositlerin parçalanmasına neden olur. Hastalık kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Genel olarak hamilelikte İTP daha sık yaşanır. İTP tanısı bilinen kadınlarda hamilelik devamında trombositlerin çok daha fazla azaldığı görülebilir. Bu sebeple İTP hastalığı olan kadınlar hamilelikleri boyunca yakından doktor tarafından izlenmelidir. Çocuk ve bebeklerde de kısa süreli İTP görülebilir, ancak yetişkinlere nazaran daha farklı tedavi edilmektedirler. Ancak yetişkin hastalarda hastalık akut veya kronik olma eğilimindedir.
Teşhis
Doktor tarafından yapılan fizik muayenede çıkan bulgular, kan sayımı ve periferik yaymanın incelenmesi ile ITP ön tanısı konulabilir. Kesin tanı koyabilmek için trombositopeniye sebep olan hastalıkların (kemik iliği kanserleri, dalakta büyümeye neden olan hastalıklar, hepatit türleri) olmadığının saptanması gerekir. Kemik iliği aspirasyonu ve batın ultrasonografisi testleri yapılır. ITP öntanısı ile şüphelenilen kişilerde viral enfeksiyonlar açısından gerekli kan testleri de yapılabilir. Başka bir hastalık bulunamayan bir kişide kanda trombosit oranı düşük olduğu halde, kemik iliğinde anormal hücreler görülmemesi ve megakaryositlerin bulunması ile ITP tanısı konur.
İlgili konu
- Bağışıklık sistemi
Bu maddede yazılanlar doktor uyarısı veya önerisi değildir.
