Nükleozomlar, kromatin üzerinde bulunan, DNA ipliğinin histonlar üzerine sarılmasıyla oluşan yaklaşık 100 A0 aralıklarla yerleşmiş 4’lü formda bulunan nükleoproteinleridir. Nükleozomlar, histon proteinlerinden oluşurlar. Nükleozomlar birbirinden linker veya spacer DNA ile ayrılırlar.
Organizmalardaki DNA proteinlerle çok yakın ilişkilidir.Proteinler DNA nın sentezinde ve çekirdek içinde düzenlenmesinde görev alırlar. Ökaryotlarda DNA’ya bağlı olarak bulunan proteinler genelde 2 sınıfa ayrılır.
- Histon proteinleri
- Histon olmayan kromozomal proteinler
Histon proteinleri, histon olmayan proteinlere göre daha küçüktür.Ökaryotlarda 5 tip histon vardır ve bunlar 2 gruba ayrılırlar.
1.H1 Histonları 2.Nükleozomal histonlar H2A,H2B,H3 ve H4 olmak üzere 4 tanedir.
Her nükleozomda H2A,H2B,H3 ve H4 histonlarından ikişer tane bulunur. H1 histonu herbirinden 2 adet bulunan 4 nükleozomal proteini sarıp bir arada tutan linker DNA ya bağlanarak nükleozomun oluşmasını sağlar.Nükleozomlar üst üste kıvrılarak nükleozom paketlerini oluşturur,kıvrımların artmasıyla kromatin ipliği yoğunlaşır.