Buselik Makamı Nedir, Ne Demek, Özellikleri, Örnekleri, Hakkında Bilgi

Buselik, Türk mûsikisinde bir perde ve basit makamın adı.

Türkçe’ye Farsça’dan girmiş olan ke­lime pûselik şeklinde de kullanılmakta­dır.

Buselik Perdesi. Portenin, sol anahta­rına göre üçüncü çizgisi üzerine yazılan si notasının adıdır.

Buselik Makamı. Tarihi çok eskilere da­yanır. Yerinde buselik beşlisine

a- Hüsey­nîde hicaz dörtlüsü

b- Hüseynîde kürdî dörtlüsü ilâvesiyle meydana gelen iki çe­şit dizisi vardır. Donanımına herhangi bir arıza işareti yazılmaz. Makamın güç­lüleri hüseynî ve çargâh perdeleri, du­rağı dügâh perdesidir. Çıkıcı seyreder. Batı mûsikisindeki la minör gamına çok yakındır.

Buselik dörtlüsü veya beşlisi, buselik makamının dışında birçok birleşik makamın yapısında da yer alır. Bunlardan acem-büselik, arazbar-buselik, bayatî-bûselik, bayatî-araban-buselik, büselik-aşiran, evç-bûselik, gerdâniye-büselik, hicaz-buselik, hicazkâr-buselik, hisar­buselik, mahur-buselik, muhayyer-bu­selik, nevâ-bûselik, sabâ-büselik, şehnaz-büselik, tâhir-bûseük kendi adını taşıyan birleşik makamlardır. Buselik is­mi kullanılmayan, ancak bünyesinde, ye­rinde veya şed (transpoze) olarak buse­lik dörtlü veya beşlisi bulunduran nihâvend, sulta nîyegâh, ferahfeza vb. ma­kamlar da vardır.

Buselik makamına örnek olarak Itri’nin, “Her gördüğü perîye gönül mübtelâ olur” mısraı ile başlayan hafîf usulün-deki bestesi, Sultan III. Selim’in, “Bir pür-cefâ hoş dilberdir” mısraı ile başlayan yürük aksak şarkısı ve İsmail Dede Efendi’nin din dışı sahadaki ilk bestesi olan ağır aksak semai usulündeki, “Zülfündedir benim baht-ı siyahım” mısraı ile baş­layan şarkısı gösterilebilir.

Diyanet İslam Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski