Cubbe/Cübbe Nedir, İslamda/Fıkıhta Yeri,

Cubbe/Cübbe

Fıkıh. Hz. Peygamber’in Tebük Gaz­vesi sırasında Şam (veya Rum) cübbesi giydiğine dair hadisler ve bazı folklorik bilgiler, cübbenin Asr-ı saâdet’te de bugün Ortadoğu di­ye adlandırılan bölgedeki halkların ortak giysisi olduğunu göstermektedir. Hatta diğer bazı hadislere dayanarak cübbenin, tarihin es­ki dönemlerinden beri bölge halkının kullanageldiği bir elbise türü olduğunu söy­lemek mümkündür. Halkın örfüne uya­rak gerek nübüvvetten önce gerekse son­ra cübbe giyen Hz. Peygamber’in bunu diğer elbiselerden üstün tuttuğuna da­ir herhangi bir bilgi yoktur. Aksine en sevdiği elbisenin, bugün cellâbe denilen bir çeşit gömlek (kamîs) olduğu rivayet edilmektedir. Kay­naklar, Hz. Peygamberin günlük hayat­ta kullandıklarından başka sadece sa­vaşa giderken giydiği üç özel cübbeye sahip olduğunu kaydeder. Savaşlardan birinde giydiği cübbesini şehid bir sahâbîyi kefenlemekte kullandığı da olmuş­tur.

Çeşitli rivayetlerden anlaşıldığına gö­re Hz. Peygamber’in cübbeleri genellik­le keten, pamuklu ve yünlü kumaşlar­dandı. Bir defasında koyun yününden mamul bir cübbe giymiş, ancak terledi­ğinde kötü koku yaydığı için bir daha giymemek üzere çıkarmıştır. Yakalan, cepleri ve yenleri dîbâc (bir çeşit ince ipek­li kumaş, dîbâ) şeritlerle süslü cübbeler de giymiştir ki vefatından sonra bunlar­dan biri önce Hz. Âişe’nin, sonra da Hz. Esmâ’nın yanında muhafaza edilmiştir. Ayrıca erkeklerin saf ipek elbiseler giymesini yasaklamak­la birlikte Dûmetülcendel Hükümdarı Ükeydir’in gönderdiği ipek karışımı bir kumaştan (sündüs) mamul bir cübbeyi giydiği de bilinmektedir. Kendişine gelen ipek bir cübbeyi, satıp pa­rasından faydalanması için Hz. Ömer’e vermesi, ipek erkek elbiselerinin di­nen alım satıma konu teşkil eden (mütekavvim) mal olduğunu ve dolayısıyla ti­caretinin yapılabileceğini göstermekte­dir. Hz. Peygamber’in, giyeceklerde en sevdiği rengin beyaz olması ve ashabı­na da beyazı tavsiye etmesine karşılık, yeşü ve kırmızı gibi çe­şitli renklerde cübbeler giydiği de riva­yet edilmektedir.

Elbise eteklerinin kısa, yenlerinin ise dar tutulmasına dair umumi emirler cüb­beler için de geçerlidir. Bizzat Hz. Pey­gamber’in, kollarını sıvayamayacak ka­dar dar yenli yünlü bir Şam cübbesi giy­diği hadislerle sabittir.Hz. Peygamber’in cübbeli olmaya özen gösterdiğine veya ashabına bu yön­de tavsiyede bulunduğuna dair kaynak­larda herhangi bir bilgiye rastlanmamak­la birlikte İslâm tarihi boyunca müslümanlar bütün vücudu örten kullanışlı bir dış giysi olması sebebiyle günlük ha­yatlarında ve özellikle namazlarda cüb­beye önem vermişlerdir.

Diyanet İslam Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski