Fatma Sultan Mescidi. İstanbul Topkapı’da XVI. yüzyıla ait mescid.
Topkapı’da Yenibahçe vadisine inen yamaçta bulunmaktadır. Yavuz Sultan Selim’in kızı ve Sadrazam Kara Ahmed Pa-şa’nın hanımı Fatma Sultan tarafından yaptırılan küçük bir mahalle mescididir. Ahmed Paşa’nın Mimar Sinan tarafından yapılan külliyesi mescidin az yukarısında yer aldığına göre Ahmed Paşa’nın konağı da herhalde bu çevrede bulunuyordu(Fatma Sultan’ın bu mescidi yaptırması sırasında karşılaştığı güçlükler ve bu husustaki bazı kararlar için Bk Edirnekapı Camii Ve Külliyesi) Dikdörtgen planlı ve üstü ahşap çatılı olan mescid 194O’lı yıllarda yıkılmaya terkedilmiş, zamanla dört duvardan ibaret bir harabe haline gelmişti. Ancak 1971’de mahallî bir dernek bu tarihî eserin yok olmasını önleyerek ihyasını sağlamıştır; cami günümüzde ibadete açılmış olarak kullanılmaktadır.
Fatma Sultan Mescidi mimari bakımdan dikkate değer bir özelliğe sahip değildir. Eşaşı eski olan minaresi bilinmeyen bir tarihte yıkılmış (belki 1766 zelzelesi), daha sonra gövdesi güdük bir biçimde tamir edilmiştir. Kürsü ve pabuç kısımlarının klasik Osmanlı-Türk mimarisi karakterinde olmasına karşılık çok bodur gövde ve bunun üzerindeki şerefe çıkması geç bir döneme işaret eder. Fatma Sultan Mescidi, sanat bakımından kayda değer bir tarafı olmamakla beraber Yavuz Sultan Selim’in kızının ve Ahmed Paşa’nın zevcesi bir sultan hanımın hayratı olarak İstanbul tarihinde yer almaya lâyık bir eserdir.
TDV İslâm Ansiklopedisi