Huand Hatun Türbesi. Kayseri’de Selçuklular’a ait külliye (Camii, Medrese, Hamam).
I. Alâeddin Keykubad’ın eşi ve II. Gıyâseddin Keyhusrev’in annesi Mahperi Huand (Hunad, Hunat) Hatun tarafından şehrin merkezinde yaptırılmış olan külliye cami, medrese, hamam ve türbe ile varlığı Evliya Çelebi’den öğrenilen bir imaretten meydana gelmiştir; ancak ilmî tesbitler sadece cami ve türbenin Huand Hatun’a ait olduğunu göstermektedir. Hamam 1929 yılından beri özel mülkiyettedir.
Türbe. Medreseden, eyvanın sağındaki dershanenin içinde yer alan köşe hücresinden kapısı basit tezyinatlı bir dehliz -merdivenle geçilen Huand Hatun”un türbesi yine klasik Selçuklu tarzında cenazelerin gömülü olduğu kapalı alt kat, sandukaların bulunduğu mihraplı üst kat ve kubbeyi örten külahtan oluşmaktadır: cami ile medresenin arasına ve Halûk Karamağaralı’nın tesbitine göre burada bulunan camiden de medreseden de daha eski tarihli bir yapının yerine mecburen portalsiz olarak inşa edilmiştir. Kaidesi de mermer mukarnaslı olan kümbetin özellikle dış yüzü süslenmiştir; müzeyyen sütunçeli pencerelerle külahın altını dolaşan Âyetü’l-kürsî yazılı kuşak dikkat çeker. Türbenin içinde yer alan üç sandukadan Huand Hatun”unki eski bir lahit kapağından yapılmıştır; kitabesinde tarih bulunmamakla birlikte oğlu II. Keyhusrev’in ölmüş olduğu da belirtilmektedir. Diğer sandukalardan biri torunu Selçuk Hatun’a aittir; Horasan harç sıvalı olan üçüncü ise kitâbesizdir.
TDV İslâm Ansiklopedisi