Humbaracılar (Karaağaç) Mezarlığı Tarihçesi, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Humbaracılar Mezarlığı. Günümüzde Beyoğlu’na bağlı Sütlüce mahallesinde olup humbaracı askerlerinin defnedilmesiyle oluşmuştur. Halen Karaağaç Mezarlığı adıyla anılmaktadır. Doğuda Sandalcı Kerim, batıda Birinci Hamam ve güney­de İkinci Hamam sokakları ile sınırlı olan 2716. parsel içerisinde yer alır.

II. Abdülhamid albümlerinde Sütlüce bölgesini gösteren bir fotoğrafa göre Humbaracılar Mezarlığı mevcut mezarlı­ğın kuzeyinde bulunuyordu. Yeniçerilik teşkilâtında Humbaracılar ce­maati olarak anılan askerî sınıf için 1759 yılında Haliç kıyısında ikinci defa kurulan Humbarahane ve Hendesehane dönemin­de oluşmaya başlayan mezarlık, III. Selim tarafından 1792’de Humbaracılar Kışlası’nın inşa ettirilmesi üzerine sadece humbaracilann defnedildiği bir mezarlık hali­ne gelmiştir. Daha sonraki yıllarda topçu­lar, XIX. yüzyıl ortalarından itibaren de bölgede yaşayan halk ve ulemâ bu me­zarlığa gömülmeye başlanmıştır. Nitekim halen mezarlık içerisinde Sokullu, Arapkirli ve Kara Mustafa Paşa aile sofaları mevcuttur.

Yakın geçmişte yeni kabir yerleri açıla­rak tarihî dokusu bozulan ve tahrip edi­len Humbaracılar Mezarlığı 1980’li yıllar­dan itibaren daha hızlı bir değişime uğ­ramış, humbaracı mezar taşlan yeni ka­birler açmak için kırılmış ve toprağa gö­mülmüştür. 1996’da yapılan bir tesbitte mezarlıktan yedi adet humbaracı mezar taşı kalmışken 1997 yılı Haziranında sa­dece iki humbaracı taşı toprak altından çıkarılmıştır. Halen burada Osmanlı döne­mine ait aile sofaları dışında toplam on üç mezar taşı bulunmaktadır.

Üzerinde herhangi bir remiz yer alma­makla beraber ayrı bir şekle sahip olan, kavuk kısmı ile dikkati çeken humbaracı taşlarında kavuklar ön ve arka tarafla­rından hafif basık silindirik bir biçimde olup kırmızıya boyanmıştır. Kavukların yaklaşık olarak uzunluğu 16 ile 20 cm. arasında değişmektedir; şahide yüksek­likleri de 2 ile 3 metredir.

TDV İslâm Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski