İnciller deki Çelişkiler. Gerek Sinoptik kabul edilen Matta, Markos ve Luka İncilleri arasında gerekse bu üçü ile Yuhanna İncili arasında hem anlatılan olayların ve konuşmaların seçiminde, hem de onların sıralanışında ve anlatımında birçok farklılık ve çelişki söz konusudur. Tenkit hareketiyle birlikte daha geniş biçimde ortaya çıkarılan bu çelişkilere ilkönce kilise babalan işaret etmişler, bunları telif ve te’vil etmeye çalışmışlardır. Eusebe de Cesaree, İnciller’in çelişkilerine dair Stephanus ve Marinus’un yazılarına cevap olmak üzere üç kitaptan oluşan bir eser telif etmiştir. Saint Jerome bu eseri görmüş, eserin bazı parçaları günümüze kadar gelmiştir. Saint Augustin de İnciller’deki bazı güçlükleri tartışmış ve dört İncil’in nasıl uyum içinde olduğunu göstermeye çalışmıştır. Katolik yorumcular, dört İncil’in aldatmayan ve çelişmeyen hakikat ruhunun eseri olduğunu, ayrıntılarda bile gerçeği ifade ettiğini ileri sürmüşlerdir. Onlara göre İnciller arasında basit mantık dışılıkiar ve zahiri tenakuzlar bulunmakla birlikte bunların izahı veya çözümü kolaydır. Ancak bu iddialara rağmen İnciller’de görülen birçok çelişki te’vil edilemeyecek kadar aşikârdır. Meselâ Hz. îsâ’nın nesebiyle alâkalı olarak Matta (1/1-17) ve Luka (3/23-38) İncilleri’nde verilen isim ve sayılar birbirini tutmamaktadır. Matta’-ya göre oruçlu olup Hz. îsâ’ya soru soranlar Yuhanna’nın talebeleri (9/14), Markos’a göre yazıcılar ve Ferîsîler’dir (2/18). Hz. îsâ Eriha’dan çıktığında kendisine Matta’ya göre (20/30) iki âmâ, Markos’a göre (10/46) bir âmâ gözlerinin açılması için başvurmuştur. Matta (4/12-17) ve Markos’a (1/14-15) göre Hz. îsâ. Yahya’nın hapse atılmasından sonra, Yuhanna’da ise (3/22-26; 4/1-3) hapisten önce göreve başlamıştır. Sinoptik İnciller’e göre Hz. îsâ’nın asıl memleketi Galilee, Yuhanna’ya göre Yahudiye’dir. Bir taraftan îsâ’nın mucizevî doğumu anlatılırken diğer taraftan îsâ, Meryem’in nişanlısı Yûsuf’un nesebine nisbet edilmektedir.
- İncil Tarihi, Kime Gönderildi, Yazarları, Toplanması, Kaynakları, Hakkında Bilgi
- İncilin Tahrifi Nedir, Süreci, Hakkında Bilgi
- İncil ve Kuran Arasındaki Farklar, Benzerlikler, Hakkında Bilgi
- Yuhanna İncili Nedir, Tarihi, Yazarı, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Luka İncili Nedir, Tarihi, Yazılması, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Markos İncili Nedir, Tarihi, Yazılması, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Matta İncili Nedir, Tarihi, Yazılması, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kanonik İncil Nedir, Ne Demek, Hangileridir, Hakkında Bilgi
TDV İslâm Ansiklopedisi