Kahramanmaraş Mimari. Arkeolojik verilerle kısmen aydınlatılmaya çalışılan şehrin ilk dönemleri hakkında fazla bilgi yoktur. Hareketli geçen tarihî seyir içerisinde VII. yüzyıldan XIV. yüzyıla kadar bu çevrede kuvvetli bir mimari geleneğin kurulamadığı, mevcutların da sık sık el değiştirme, istilâ, talan ve yakıp yıkmalarla yok olduğu anlaşılmaktadır. Daha çok Dulkadırlı Beyliği ile Osmanlı döneminde yaptırıldığı bilinen eserlerin de çeşitli tarihlerde vuku bulan depremlerde yıkıldığı ve özelliklerini yitirdiği görülmektedir.
Türbeler. Kahramanmaraş’ta mimari açıdan fazla dikkat çekici özellikte türbe yapılmamıştır, faşmedrese’nin doğusunda yer alan kübik kaide üzerinde piramidal çatılı Taşmedrese Türbesi mimari ve şekil bakımından Anadolu’daki örnekler arasında tektir. Güneyden girilen ve Zengî mimarisinin özelliklerinden sayılan geçmelerle süslü basit bir kapıya sahip olan türbenin içi kubbe ile örtülü olup pencere açıklığına yer verilmediği için loştur. İçerisinde özellikleri büyük ölçüde bozulmuş mezarlardan birinin Alâüddevle’nin oğlu Mehmed’e ait olması dolayısıyla bunun 926 (1520) yılı dolaylarında yaptırıldığı tahmin edilir. Kapalı çarşı. Taş Han, bedesten ve tekke kompleksinin bulunduğu yerde, tekkenin güneybatı köşesindeki bölümde yan yana üç mezardan ibaret kısım Tekke Türbesi olarak tanınır. Fazla bir mimari özelliği bulunmayan yapının üzeri düz çatı ile örtülü olup bakımsız haldedir. Öte yandan Hatuniye Camii’nin altındaki Şems Hatun’a ait türbe (915/509) ve Üdürgücü (iklime Hatun) Camii’nin güneyinde çok sayıda mezarın bulunduğu türbe Kahramanmaraş’taki diğer örneklerdir. Ancak bunların da mimari açıdan kayda değer bir özellikleri yoktur.
- Kahramanmaraş Çeşmeleri Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Hamamları, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Kapalı Çarşısı Tarihi, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Hanları, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Medreseleri Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Camileri, Mescidleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Kalesi Tarihi, Özellikleri, Hakkında Bilgi
- Kahramanmaraş Evleri, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi
TDV İslâm Ansiklopedisi