Malcolm X 21 Şubat 1965’te, Harlem’de siyahların devamlı ezilip ikinci plâna itildiklerini, halbuki dünyâdaki bütün insanların kardeş olduğunu söylediği ve bu düşünceyi seslendirdiği salon toplantılarından birinde suikasta uğrayıp, öldürüldü.
malcolm-suikast.png 76 138
X, Manhattan’da bulunan Audubon Balo salonunda konuşma yaparken[1]bir kişi “Zenci, ellerini cebimden çek!” (“Nigger, get your hand outta my pocket!”) şeklinde bağırdı.[2][3]Bu bağırma üzerine korumalar adama yönelirken, bu kişi daha hızlı davrandı ve namlusu kesilmiş tüfekle Malcolm X’i göğsünden vurdu. Başka yere konuşlanmış diğer iki arkadaşı ile birlikte X’i 16 kez vurdular. Salonda bulunanlar suikastçıların birini yakalayıp darp ettilerse de diğer ikisi profesyonelce olay yerinden kaçtı.[4]Malcolm X, aldığı yaralarla uzun sürmeden öldü. Cinayet zanlısı olarak Talmadge Hayer adındaki, ama Thomas Hagan olarak bilinen ve kendisini Müslüman olarak tanıtan Siyah şahıs tutuklandı. Diğer zanlılar Norman Butler ve Thomas Johnson ile birlikte üç kişi yargılandılar. Yargılamada kimi suçlamalar düştü. Ama bu üç zanlı hayatına devam etti. Şu an Hayer; Mücahid Halim olarak tanınmakta, Butler; Muhammad Abdül Aziz olarak tanınmakta ve Harlem Camisi başkanlığını yürütmektedir. Johnson ise Halil İslam ismini almıştır.[5]
Suikast bir muamma olarak kalmakla birlikte üzerinde en fazla konuşulan ihtimal Malcolm X’in gerçek İslam’ı öğrendikten sonra yanından ayrıldığı, Elijah Muhammed’in Central Intelligence Agency (CIA) iş birliğiyle gerçekleştirilmiş olduğudur.
Amerika Birleşik Devletleri’nde, İslamiyetin yayılmasında önemli rolü olan Malcolm X’in hayâtı filme alınmış ve bütün dünyâda yankı uyandırmıştır.
Malcolm X’in arkadaşı Alex Haley’e yazdırdığı otobiyografisi ölümünden sonra yayınlanmıştır. Türkçe’ye de çevrilen bu eser çeşitli yayınevleri tarafından defalarca basılmıştır.
Kaynakça
1. ^ Malcolm X Shot to Death at Rally Here 2008-08-01 Kihss, Peter 22 Şubat 1965 The New York Times
2. ^ Karim, Benjamin (1992). Remembering Malcolm, with Peter Skutches and David Gallen, New York: Carroll & Graf. ISBN 0-88184-881-6, p. 191.
3. ^ Evanzz, Karl (1992). The Judas Factor: The Plot to Kill Malcolm X. New York: Thunder’s Mouth Press. ISBN 1-56025-049-6, p. 295.
4. ^ Police Save Suspect From the Crowd 2008-08-01 Gay Talese 22 Şubat 1965 The New York Times
5. ^ Perry, p. 374. Alex Haley, in his Epilogue to The Autobiography of Malcolm X, says 22,000 (p. 519).