Afganistan Dil, Konuşulan Diller, Hakkında Bilgi

Afganistan’da Peştu ve Darî dilleri resmî diller olarak kabul edilmiş­tir. Ülke nüfusunun yansından çoğu (% 55-60) Peştu dilini, beşte biri de Darî di­lini konuşmaktadır. Resmî dillerin dışın­da ülkede ayrıca beş millî dil ve yirmi­den fazla mahallî dil konuşulmaktadır. 1980’den itibaren Belûcîce. Özbekçe, Türkmence, Paşaîce ve Nûristânîce millî dil olarak kabul edilmiştir. Bu dillerde İlk öğretim için ders kitapları hazırlan­dığı gibi radyo, gazete ve kitap yayınları da yapılmaktadır. Afganistan’da konu­şulan diller, esas itibariyle İran dil aile­sine mensup İse de bazıları Türk-Moğol ve Hint-Aryan dil grubuna aittir. Afganlılar’ın başlıca dilleri olan Peştu ve Darî dilleri İran karakterlidir. Yer yer Hint­çe’nin de etkisinin görüldüğü Peştu di­linde Türkçe ve Arapça’dan geçen bazı kelimelere de rastlanır. Genellikle Af ga­nîler tarafından konuşulan Peştu dilinin ülkenin kuzeybatı, güneybatı, kuzey­doğu ve güneydoğu bölgelerinde konu­şulan farklı lehçeleri vardır. Farsça’nın bir lehçesini oluşturan Darî dilini daha çok Tacikler konuşmakta olup İran’daki Farsça’dan oldukça farklıdır. Paraçi ve Urmuri lehçeleri ülkenin güneydoğu­sunda konuşulur. Hint-Aryan dil gru­bundan olan Nüristânîce, çeşitli lehçeleriyle Hindistan’a yakın bölgelerde Hint kökenli etnik gruplar arasında konuşul­makta olup Hintçe’nin etkisi altındadır. Türk-Moğol dil ailesinden Özbekçe ve Türkmence ülkenin kuzeyinde, Kırgızca Pamir bölgesinde yaşayan Kırgızlar ara­sında, Uygurca Kabilde yaşayan Uygurlar’ca, Moğolca ise sadece Heraftaki bazı şehirlerde konuşulmaktadır. Bu dillerin dışında Batı Baktriya’da ve Mezârışerif in batı bölgelerinde Arapça da konuşulmaktadır. Ayrıca Zargarî. Lâzemî, Brâhûî ve Jet gibi değişik dillerin bazı küçük gruplar arasında konuşul­duğu görülmektedir.

  • Afganis­tan Tarihi -Mücahitleri, Gurupları-
  • Afganis­tan Tarihi -Sovyet İşgali ve Sonrası-
  • Afganis­tan Tarihi -Milli Afgan Devleti Dönemi-
  • Afganis­tan Tarihi -İslami Devir-
  • Afganis­tan Tarihi -İslamiyet’ten Önceki Devir-
  • Afganis­tan -Eğitim ve Öğretim-
  • Afganis­tan -Edebiyat ve Sanat-
  • Afganis­tan Din, Dini Yapı
  • Afganis­tan Beşeri, Etnik Yapı
  • Afganis­tan Fiziki Coğrafyası
  • Afganistan Başkenti, Şehirleri, Yüzölçümü

Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedis

Daha yeni Daha eski