Bourbaki Okulu

Bourbaki Okulu

Nicolas Bourbaki, I.Dünya Savaşı’nı izleyen yıllarda, aralarında Andre Weti”, Jean Dieudonne (1908), Henri Cartan (1904), Jean Del-sarte ve Claude Chevalley’nin yer aldığı on kadar genç Fransız matematikçinin oluşturduğu topluluğun kendine seçtiği addır, ilk kez 1930’da Fransız Bilimler Akademisi’nin Comptes Rendus adlı organında Nicolas Bourbaki imzasıyla yayımladığı çalışmalarla adını duyuran topluluğun, kimi çalışmalarında matematik mimarı ya da Nancy ve Chicago’dan türetilmiş Nancago Üniversitesi’nde çalışan bir matematikçi gibi nitelemeler kullanması ve kimliğine ilişkin hiçbir açıklama yapmaması, sayısız söylentinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yunanca bir ad olan Nicolas Bourbaki’nin bir Fransız generalinden esinlenilerek seçildiği, topluluğun üye sayısının yirmi dolayında olduğu, yaşı elliyi aştığı için topluluktan ayrılan üyelerin yerini genç matematikçilerin aldığı ve dünyanın çeşitli bölgelerinde çalışan üyelerin özellikle yaz aylarında Fransa’da bir araya geldikleri biliniyor.

Yayımladığı çalışmalarında Fransızca’yı kullanan Bourbaki, 1939’da matematiğin tümünü içeren dev bir yapıtın yayımına başladı. Elements de Mathematique (“Matematiğin Öğeleri”) adını taşıyan ve bugüne değin kırkı aşkın cildi yayımlanmış olan bu yapıt matematik tarihinin en önemli ürünlerinden biridir. Aritmetik, cebir, analiz gibi klasik bölümlemenin 20.yy’da geçerli olamayacağı düşüncesiyle küme kuramı, cebir, genel topoloji, gerçek değişkenli fonksiyonlar kuramı, topolojik vektör uzayları ve integral başlıklarını taşıyan altı bölüme ayrılmıştır.

Matematiği tümüyle bir yapıtta toplarken bir yandan da belirli bir aksiyomatik dizgeye ve kısa ve açık bir yazılışa kavuşmayı amaçlayan Elements de Mathematique’in her cildi, nasıl okunması gerektiğini açıklayan bölümlerle başlar, alıştırmalar içerir ve ele alman konunun tarihsel gelişimini anımsatır. Kitapta, konular son derece ayrıntılı ve kapsamlı biçimde işlenmiş, örneğin “1” sayısının tanımı yaklaşık iki yüz sayfalık bir girişten sonra yapılmıştır.

Bourbaki, kimi terimlerin yerine yenilerini seçerken ya da yeni bir terim önerirken günlük konuşma dilinden sözcükler seçtiği için ciddi olmamakla suçlanmış ve aksiyomatik kuruluş yanlısı olduğu için eleştirilmişse de, yüzyılımızın matematiğinin özellikle de matematik öğretiminin yönünü etkilemeyi başarmıştır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski