WARD, Lester Frank (1841-1913)
ABDİi sosyolog. ABD’de sosyolojinin akademik bir disiplin olarak kurulmasına öncülük etmiştir.
18 Haziran 1841’de Illinois Eyaleti’nde Joliet’te doğdu, 18 Nisan 1913’te Washington’da öldü. Amerikan İç Savaşı’nda Kuzey ordusunda çarpıştı. 1865-1872 arasında Hazine Bakanlığı’nda, 1906’ya değin de federal hükümette çeşitli görevlerde bulundu. Bunun yanı sıra George Washington Üniversitesi’nde botanik öğrenimi görerek 1869’da lisans, 1873’te yüksek lisans diploması aldı. Jeoloji, paleontoloji ve botanik alanlarında önemli çalışmalar yaptı. Zamanla sosyolojiye ilgi duyan Ward, bu konuda kendini eğitti. 1906’da 65 yaşındayken Brown Üniversitesi’nde sosyoloji profesörü oldu ve bu görevini ölümüne değin sürdürdü. Ayrıca aynı yıl kurulan Amerikan Sosyoloji Derneği’nin de ilk başkam oldu. W.G. Sumner, F.H. Giddings ve A.W. Small’la birlikte “Büyük Dörtlü” adıyla anılan Ward, ABD’de sosyolojinin akademik bir disiplin olarak yerleşmesine öncülük etmiştir.
Ward Fransız sosyolog A. Comte’un pozitivizminden ve Ingiliz düşünür H. Spencer’in evrimci görüşlerinden etkilenmiştir. 19. yy sosyal bilimcilerinin bir çoğu gibi tüm sosyal bilimlerin en önemlisi olarak gördüğü sosyolojinin daha iyi bir topluma ulaşmanın yöntemlerini ortaya koyarak insanlığın mutluluğuna hizmet ettiği görüşünü savunmaktadır. Buna uygun olarak sosyolojiyi, toplumun kökenini, gelişimini ve örgütlenmesini inceleyen saf sosyoloji ve saf sosyolojinin belirlediği kuralların, insanlığın durumunun düzeltilmesinde nasıl kullanılabileceğini gösx teren uygulamalı sosyoloji olmak üzere ikiye ayırmıştır.
Ward’ın sosyolojisinde ağırlık toplumsal yapılardan çok toplumsal güçlerin oluşumlarının ve işlevlerinin incelenmesine verilmiştir. Ona göre toplumsal güçler özünde psikolojiktir. Toplumun temelinde insan istekleri ve duyguları vardır. Ancak, yalnızca zekâ toplumsal oluşumda belirleyici bir etmen olabilmektedir. İnsan, zekâsı yoluyla toplumsal süreci amaçları doğrultusunda yönlendirebilmektedir. Ward bu görüşüyle Sosyal Darwinizm’in karşısında yer almış ve toplumsal evrim sürecine insan zekâsının yardımıyla müdahaleler yapılabileceğini savunmuştur. Toplumsal oluşumda psikolojik etmenlere verdiği önem nedeniyle sosyal psikolojinin de öncüleri arasında sayılmaktadır.
• YAPITLAR (başlıca): Dynamic Sociology, 1883, (“Dinamik Sosyoloji”); The Psychic Factors of Civilization, 1893, (“Uygarlığın Ruhsal Etmenleri”); Pure Sociology, 1903, (“Saf Sosyoloji”); Applied Sociology, 1906, (“Uygulamalı Sosyoloji”); Glimpses of the Cosmos (otobiyografi), 6 cilt, (ö.s.) 1913-1918, (“Evrenden Görüntüler”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi