THEMİSTİUS (317 ?-387)
Bizanslı filozof. Düşünce özgürlüğünü savunan ilk Bizans filozofu olarak ünlüdür.
Paflagonya’da (Kastamonu yöresi) doğdu, Constantinopolis’te (İstanbul) öldü. Babasının felsefeye olan yakınlığı nedeniyle İstanbul’da felsefe öğrenimi gördü. Uzun süre Antakya ve Galatya’da öğretmen olarak çalıştıktan sonra İstanbul’a geldi. 365’te imparator Konstantinus’un isteği üzerine senato üyesi oldu. 384’te imparator Valentinus tarafından İstanbul valiliğine atandı.
Themistius Hıristiyanlık’ın gelişmeye başladığı, felsefenin usa dayandığından, suçlandığı bir dönemde Aristoteles’i savunmuş, onun ve Platon’un öğretilerini benimsemiş, Aristoteles mantığının yeni bir yorumunu yapmıştır. Themistius’a göre insan için en önemli varlık düşünce ve inanç özgürlüğüdür, bütün ahlak ilkelerinin, yönetimlerin kaynağı budur. Ona göre erdem, dostluk, doğruluk, iyilik gibi değerler düşünce özgürlüğü olmadan geçerlik kazanamaz. Themistius’un düşünceleri birer “Konuşma” niteliği taşıyan dağınık yazılarında sergilenmiştir. Daha sonra bu yazıları toplanmış ve yayımlanmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Textgeschichte der Reden des Themistios, H.Schnebel (der.), 1919, (“Themistius’un Konuşmalarını içeren Yazılar Tarihi”)
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi