OSTROVSKİ, Aleksandr (1823-1886)
Rus oyun yazarı. 19.yy Rus edebiyatının gerçekçi (realist) yazarlarındandır.
Aieksandr Nikolayeviç Ostrovski 12 Nisan 1823’te Moskova’da doğdu, 14 Haziran 1886’da Kostroma bölgesinde Şçelykovo’da öldü. Babası kamu hizmetinde görevli bir hukukçuydu. Ostrovski de hukuk öğrenimi gördü, ancak tamamlamadan okuldan ayrılarak 1845’te ticaret ve çocuk suçları mahkemelerinde memurluğa başladı. Burada Rus tüccar kesimini yakından inceleme olanağını buldu. Bankrot (“İflas”) adlı oyununda bu dünyayı acımasız bir alaycılıkla yansıttığından kamu görevinden alınmakla kalmadı, yapıtının yayımı da on üç yıl yasaklandı. Ostrovski genellikle Moskova’daki Mali Tiyatrosu’yla çalıştı. 1874’te Rus Oyun Yazarları Derneği’nin kurulmasına ön ayak oldu ve başkanı seçildi. 1885’te Moskova Çarlık Tiyatrolarının sanat yönetmenliğine getirildi. Burada, aynı zamanda ulusal bir tiyatro repertuarı oluşturulmasına öncülük etti.
Ostrovski, 19.yy Rus gerçekçi edebiyatının önde gelen temsilcisi sayılır. Genellikle güldürü türündeki oyunlarında, ülkesinin kültür birikimini ustalıkla yansıtmış, Rus ulusal tiyatrosunun gelişmesine katkıda bulunmuştur. Ellinin üzerinde yapıt vermiş, ilk döneminde genellikle tüccar kesiminin ilişkilerini, özellikle rüşvet, zorbalık gibi olguları, alaycı bir dille göz önüne sermiştir. 1861’de serilere özgürlük verilmesinden sonra tarihsel konulara yönelmiş, toprak sahiplerinin tutumlarım ele alan oyunlar yazmıştır. Önemli oyunlarından biri dinsel hoşgörüsüzlük ve entelektüel yozlaşma ortamında geçen bir aşk trajedisi olan Groza’dır (Fırtına). Konusunu tümüyle Rus folklorundan alan Sneguroska (“Kar Çiçeği”) ise, Ostrovski’nin öbür oyunlarından ayrılır. Rus bestecisi Rimski Korsakov, bu öyküyü aynı adla operalaştır-mıştır. Ostrovski, o dönemde yeni gelişmekte olan Rus orta sınıf ahlakını, çürümekte olan feodal toplum yapısını başarıyla yansıtan ve eleştiren yapıtlarıyla Balzac’la karşılaştırılır.
• YAPITLAR (başlıca): Bankrot/Svoi eyudi soçtemsya, 1850,(“İflas”/uHer ŞeyAile Arasında”); Bednost neporok, 1854, (Fakirlik Ayıp Değil, 1945); Dokhodnoye mesto, 1856, (“Kolay Para”); Groza, 1859, (Fırtına); Dmitry Samozvanets, 1867, (“Sahte Dimitri”); Sneguroşka, 1873, (“Kar Çiçeği”); Volki i avtsy, (ö.s.), 1926, (Kurtlarla Kuzular, 1946).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi