PEVSNER, Antoine (1886-1962)
Rus asıllı Fransız heykelci. Kardeşi Naum Gabo ile birlikte Rusya’da Yapımcılık (Konstrüktivizm) akımının ilkelerini geliştirmiştir.
18 Ocak 1886’da Orel’de doğdu, 12 Nisan 1962’de Paris’te öldü. 1902-1909 arasında Kiev Sanat Akademisi’nde eğitim gördükten sonra St. Petersburg Akademisi’ne girmek istedi, ancak kısa bir deneme döneminden sonra bu okula kabul edilmedi. 1911-1913 arasında bulunduğu Paris’te Arc-hipenko ve Modigliani aracılığıyla Kübistler’le ilişki kurdu ve izlediği bir Gelecekçiler (Fütüristler) sergisinde Boccioni’nin yapıtlarını gördü. Bu iki olay onu soyut resme yöneltti. 1915’te Oslo’ya kardeşi Gabo’ nun yanına gitti, onunla birlikte Yapımcılık ilkeleri doğrultusunda heykel çalışmalarına başladı. 1917’de iki kardeş Rusya’ya döndüler. Pevsner, Moskova’daki Sanat Akademisi’ne Maleviç ve Kandinsky’le birlikte profesör olarak atandı. 1920’de Gabo’yla,Yapımcılık’ ın ilkelerini belirleyen Gerçekçi Bildirge’yi hazırladı. 1922’de SSCB’den ayrıldı. Berlin’deki ilk Rus sanatı sergisini düzenledi. 1923’te Paris’e yerleşti. 1931’de, içinde soyut sanatçıları toplayan Soyutlama-Yaratma (Abstraction Creation) grubuna katıldı. II. Dünya Savaşı sırasında bir süre İngiltere’de yaşadıktan sonra yeniden Paris’e döndü. 1947’de Paris’te en önemli geometrik soyutlama sergilerinin açıldığı Salon des Realites Nouvelles’i kurdu. Ölümünden sonra Paris Ulusal Modern Sanatlar Müzesi’nde yapıtlarına özel bir oda ayrıldı.
Pevsner, sanat yaşamına resimle başlamıştır. Önceleri erken dönem Rus halk resmine ve Orta Çağ ikonlarına ilgi duymuştur. Paris’te Kübistler’le ilişki kurduktan sonra soyut sanata yönelerek kübist resimler üretmiştir. Ancak Pevsner’in asıl önemi Yapımcılık ilkelerini uyguladığı heykel çalışmalarıdır. Malzeme olarak plastiği yalnız başına ya da yer yer bakır, cam ve pleksigiasla birlikte kullanarak, kaynaklanmış metal tellerle tutturulmuş eğimli yüzler oluşturmuştur. Bu yüzeyler, biçimleri belirleyen metal tellerin yarattığı bir ritmle belirginlik kazanırlar.
• YAPITLAR (başlıca): Torso, 1924-1926, Modern Sanatlar Müzesi, New York; Marcel Duchamp’ın Portresi, 1926, Yale Üniversitesi Sanat Galerisi, New Haven, ABD; Uzayda Konstrüksiyon, 1929, Sanat Müzesi, Basel, İsviçre; Gelişebilen Sütun, 1942, Modern Sanatlar Müzesi, New York.
• KAYNAKLAR: C.Giedion-Welcker, Antoine Pevsner, 1961; R.Massat, Antoine Pevsner et le constructivisme, 1956.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi