ÖZKIRIMLI, Atillâ (1942 – 22 Ocak 2005 İstanbul)
Türk, eleştirmen. Türk edebiyatı üzerine yaptığı inceleme ve araştırmalarıyla tanınmıştır.
9 Mayıs 1942’de Konya’da doğdu, Ortaöğrenimini 1960’ta Maraş’ta tamamladıktan sonra girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü 1968’de bitirdi. 1968-1969 yıllarında Altın Kitaplar Yayınevi’nde ve Meydan Laro-usse Ansiklopedisi’nde çalıştı. 1969-1972 arasında Ankara Hacettepe Üniversitesi Temel Bilgiler Yüksek Okulu Türkçe Bölümü’nde okutmanlık etti. Bir süre Cumhuriyet gazetesinde çalıştı. İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü’nde (bugün Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi) ve İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda edebiyat öğretmenliği yaptı. 1984’te Günümüzde Kitaplar dergisinin genel yayın danışmanlığını üstlendi.
Edebiyata şiirle başladı. Daha sonra deneme ve öyküler yazdı. İlk çalışmaları 1963-1964 yıllarında Su ve yönetimine katıldığı Düzlem dergilerinde yayımlandı. Bir süre edebiyat yaşamından ayrı kaldı. 1967’den sonra Papürüs dergisinde yayımlamaya başladığı inceleme ve eleştiri yazılarıyla dikkati çekti. Çeşitli dergi ve gazetelerde yazılarını sürdürdü. Mercimek Ahmed’in Kâbusnâme’smi günümüz diliyle baskıya hazırladı. Ayrıca Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ve Sabahattin Ali’nin bütün yapıtlarının toplu basımlarını düzenledi. Türk edebiyatını, destanlar döneminden bugüne, yazarları, yapıtları, terim ve kavramlarıyla tanıtan 4 ciltlik Türk Edebiyatı Ansiklopedisini yayımladı.
Kitap değerlendirme yazılarındaki irdeleyici, çözümleyici, nesnel tutumu ile tanınmıştır. Edebiyatın güncel sorunlarıyla ilgili deneme ve eleştiri yazılarında, toplumsal gerçekçi sanatın ilkelerini savunmuştur. Türk edebiyat tarihinin kaynaklarına, edebiyatın toplumsal yapı ile olan bağlarına yönelik inceleme ve araştırmalar yapmıştır.
• YAPITLAR (başlıca):
- Kabusnâme, 1973
- Nedim, 1974 ve 1991(genişletilmiş basım)
- Ahmet Haşim, 1974 ve 1991(genişletilmiş basım)
- Tevfik Fikret, 1978
- Sabahattin Ali (Filiz Ali Laslo ile beraber, derleme), 1979
- Türk Edebiyatı Ansiklopedisi, 1982
- Edebiyat İncelemeleri, 1983
- Alevilik-Bektaşilik ve Edebiyatı, 1985
- Yazarları da Vururlar (Celal Üster ile), 1987
- Tarihe Not Düşmek, 1989
- Toplumsal Bir Başkaldırının İdeolojisi Alevilik-Bektaşilik, 1990
- Hayatımıza Sevgisizliğe ve Yalnızlığa Dairdir, 1991
- Açıklamalı Edebiyat Terimleri Sözlüğü, 1991
- Söylev, (Yalınlaştırılmış özet metin), 1991
- Çağdaş Türk Edebiyatı, 1991
- Türk Dili, 1992
- Ömer Seyfettin : Seçilmiş Hikâyeler, 1992
- Dil ve Anlatım, 1994
- Romanların Dünyasında, 1994
- Tarih İçinde Türk Edebiyatı, 1995
- Sevgim Acıyor, 1995
- Öykülerle Romanlarda Yaşamak, 1995
- O Güzel İnsanlar, 1998
- Türk Dili: Dil ve Anlatım, 2001,
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi