ORAN, Bülent (1924 – 23 Eylül 2004)
Türk sinema oyuncusu ve senaryo yazan. Türk sinemasının en çok senaryo üreten yazarıdır.
İstanbul’da doğdu. Bir süre Hukuk Fakültesinde okudu. Bu arada öğretmenlik, mürettiplik, klişe ressamlığı, topoğraf yardımcılığı gibi işlerde çalıştı. Sinemada da 1949’dan başlayarak set işçiliği ve küçük rollerde figüranlık yaptı. İlk önemli rolünü 1951’de Vatan ve Namık Kemal adlı filmde oynadı. Daha sonra, Cennet Yolcuları’yla, başrollerde oynamaya başladı. Bu arada gülmece öyküleri, romanlar yazıyordu. 1953’te Talat Artemel’in isteği üzerine Can Yoldaşı adlı filmin senaryosunu yazdı. Daha sonra kendini bütünüyle bu işe verdi ve oyunculuğu bıraktı. 1970’lerde ise bir süre yeniden karakter rollerine çıktığı görüldü. Ama ününü senaryo yazarlığına borçludur.
1960-1970 arasında yılda 30, 1970’lerde ise, yılda 4-5 senaryo yazan Oran, toplam 400’ü aşkın senaryonun sahibidir. Yazdıklarının önemli bir bölümü yabancı film uyarlamalarıdır. Çoğunlukla melodram tarzında senaryolar üretmiş, 1980’lerde ise Uç İstanbul ve Parmak Damgası adlı televizyon dizilerinin senaryolarını yazarak sinemadaki çalışmalarının üzerine çıkmıştır.
1980’lerde tv dizileri için senaryolar yazdı. Marmara Üniversitesi Sinema TV Bölümü’nde bir süre ders verdi. Başından pek çıkarmadığı kasketine düşkünlüğüyle tanınan sanatçı, birçok sinema sanatçısı üzerinde emek sahibidir. 2000’li yıllar Türk TV seyircilerince, İkinci Bahar dizisinde oynadığı Hanım’ın (Türkan Şoray) babası rolüyle tanındı. Yönetmen Mehmet Güleryüz tarafından “Yeşilçam’ın Altın Senaristi: Bülent Oran” adlı belgeseli çekildi. Yaşamını ve senaryo anlayışını Türk Sinemasının karakteristik özellikleriyle birlikte irdeleyen “Senaryo: Bülent Oran” adlı bir kitap yayınlandı. (İbrahim Türk, Dergah Yayınevi.)
Son röportajında, hasta yatağında “Lütfen ayağımı uzattığım için kusura bakmayın” diyecek kadar incelikli bir sanatçı olan Bülent Oran, bir filmde yönetmenlik yapmış, sinemacı kimliğiyle dünya sinema tarihinde de yerini almıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Oynadığı Filmler: Can Yoldaşı, 1953; Drakula İstanbul’da, 1953; Aramızda Yaşayamazsın, 1954; Çalsın Sazlar Oynasın Kızlar, 1954; Artık Çok Geç, 1955; Kaybolan Gençlik, 1955; Dertli Gönül, 1957; Pusu, 1957. Senaryo: Can Yoldaşı, 1953; Kırık Plak, 1959; Fakir Şarkıcı, 1960; Vatan ve Namus, 1960; Kabadayılar Kralı, 1961; Oy Farfara, 1961; Akasyalar Açarken, 1962; Korkunç intikam, 1965; Ayrılık Şarkısı, 1966\ Aşkın Gözyaşları, 1966; Zilli Nazife, 1967;İstanbul Tatili, 1968; Kınalı Yapıncak, 1969; Ankara Ekspresi, 1970; Arım Balım Peteğim, 1970; Bülbül Yuvası, 1970; Erkeklik Öldü mü Abilert, 1970; Hayatım Sana Feda, 1970; Kader Bağlayınca, 1970; Sevenler Ölmez, 1970; Söz Müdafaanın, 1970; Zeyno, 1970; iki Süngü Arasında, 1973; Yabancı, 1973; Soyguncular Kralı, 1980; Ölmeyen Arkadaşlık, 1980; Toprağın Teri, 1981; Ölmez Ağacı, 1984; Kuyucaklı Yusuf, 1985; Çağdaş Bir Köle, 1986; Yunus Emre, 1986; Biri Ve Diğerleri, 1987; Kara Sevdalı Bulut, 1987; Herşeye Rağmen, 1988; Melodram, 1988; Hiçbir Gece, 1989; Erzurumlu İbrahim, 1993; Üç İstanbul, televizyon dizisi, 1982; Parmak Damgası, televizyon dizisi, 1984; Baba Evi, 1997; İkinci Bahar, 1998; Benimle Evlenir misin, 2001; Altın Çağ – 2003;
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi