İbrahim Balaban (1921- ). Anadolu insanının yaşantısını ve halk efsanelerini temel alarak toplumcu gerçekçi anlayışta yapıtlar veren ressam.
Doğduğu köyün (Bursa, Seç köyü) üç sınıflı ilkokulunu bitirdi. 1937-50 arasında Bursa ve İmralı cezaevlerinde kaldı. Cezaevinde kendini avutmak için resim çizmeye başladı. Bursa Cezaevi’nde Nazım Hikmet’le tanıştıktan sonra resim yeteneğini geliştirdi. İlk sergisini 1953’te Fransız Kültür Merkezi salonunda açtı. Daha sonra yurt içinde ve dışında pek çok karma sergiye katıldı, kişisel sergiler düzenledi. 1979-80’-de Almanya ve Hollanda’da yaşadı.
Bugüne kadar ikibinden fazla tablo ve bunun birkaç katı desen üretti; kendisi aynı zamanda yazar olup, yayınlanmış 11 adet kitabı bulunmaktadır.
Ressam, son olarak desen çalışmalarını 2005’te İstanbul’da sergilemiştir. Bu desenler Balaban-Yaşamın Çizgileri / Desenler (Remzi Oğuz Yılmaz) kitabında toplanmıştır.
1990’da yayınlanan İbrahim Balaban-yaşamı sanatı anılar yankılar (Ahmet Köksal) kitabından sonra; resimlerini içeren Balaban-Yaşantının İzdüşümü (Zafer E. Bilgin) 2008’de yayınlanmıştır. Hasan Nazım Balaban ve Zafer E. Bilgin tarafından hazırlanıp 2009’da yayınlanan Balaban-Bir Ressam Yunus Emre kitabı kendisi hakkında yayınlanmış şiir, yazı, makele, kitap ve ansiklopedilerden derlenmiş yazıların toplandığı bir başvuru kitabıdır.
Hapiste birlikte yattığı Nazım Hikmet de, onun “Bahar”, “Mapushane Kapısı” ve “Harman” tabloları için birer şiir yazmıştır.
Mart 2008 de vizyona giren Reis Çelik’in yönetmenliğini yaptığı “mülteci” filminde “Bülbül hoca” rolüyle yer almıştır. İkinci evliliğinden iki erkek, bir kız çocuğu ve beş torunu vardır. 1955 doğumlu oğlu Hasan Nazım Balaban da kendisi gibi ressamdır.
Kitapları
- Balaban (1962)
- İz (1965)
- Şair Baba ve Damdakiler (Anı-Roman 1968)
- İzdüşümü (1969)
- Dağda Duruşma (Roman-1990)
- Kalıba Sığmayanlar(Roman-1997)
- Nazım Hikmet Ve Biz (1998)
- Avrupa’da Dolaşanlar (Gezi Notları-1999)
- Tahliyeci Yusuf(Hikayeler-2000)
- Tek Bıyık (Hikayeler-2002)
- Nazım Hikmet’le Yedi Yıl (2003)