ÖZSOY, Mehmet İhsan (1867-1944)
Türk, heykelci. Gerçekçi (realist) anlayışla yaptığı büstleriyle tanınmıştır.
İstanbul’da doğdu, aynı kentte öldü. Sanayi-i Nefise Mektebi (sonra Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, bugün Mimar Sinan Üniversitesi) Heykel Bölü-mü’nün ilk öğrencilerindendi. 1883’te bir rastlantı sonucu tanıştığı okul müdürü Osman Hamdi Bey aracılığıyla buraya girmişti. Heykel Bölümü’ndc heykelci Yervant Oskan’ın öğrencisi oldu. Dokuz vıl süren eğitimi birincilikle bitirince 1891’de bilgi ve görgüsünü artırmak üzere devlet tarafından Paris’e gönderildi. Osman Hamdi Bey’in önerisiyle orada heykelci Jean Baptiste Gustave Deloye’nin atölyesine devam etmeye başladı. Atölye çalışmalarından ve eğitim biçiminden hoşnut kalmayınca buradan ayrılarak Ecole des Beaux-Arts’a girdi, heykelci Arthur Soldi ve Thomas’ın öğrencisi oldu.
Eğitimini 1895’te bitirince İstanbul’a döndü. Sanatçı olarak yaşamını sürdürmekte güçlüklerle karşılaştı. İstanbul Asar-ı Atika Müzesi (bugün Arkeoloji Müzesi) onarımcılığına getirildi. Unlü İskender Lahdi onun zamanında onarıldı. Oskan Efendi’nin Sanayi-i Nefise Mektebi’nden ayrılmasından sonra 1908’de onun yerine Heykel Bölümü öğretmenliğine atandı. 1912’den sonra bir yandan da İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nde (Kız Güzel Sanatlar Okulu) dersler vermeye başladı. Bu kurumlardaki görevini, emekli olduğu 1933’e değin sürdürdü.
Oskan Efendi’nin yanında ve Paris’te gördüğü akademik eğitim İhsan Özsoy’un usta bir heykelci olarak yetişmesini sağlamıştı. Yapıtları sayıca az olmasına karşın çalışmalarıyla Türk heykel sanatının doğmasında etkili olmuştur. Yapıtlarını, doğa gözlemi üstüne temellendiren Özsoy’un Paris’teyken, Deloye’nin atölyesinden ayrılmasının nedeni bu atölyede doğadan çalışma olanağını bulamamasıdır. Genç Kadın Büstü ve 1925 tarihli Osman Hamdi Bey’in kızı Kerime Salohor’un Büstü, Özsoy’un kişiliğini tanımlayan yapıtlardır.
• YAPITLAR (başlıca): Genç Kadın Büstü, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Kerime Salohor’un Büstü, 1925, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Osman Hamdi Büstü, Mimar Sinan Üniversitesi; Dans Eden Çocuklar, kabartma, Süreyya Sineması, Kadıköy/İstanbul.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi