PATINIR, Joachim de (1480/1485-1524)
Flaman, ressam. Batı resminde ilk manzara ressamı olarak tanınmıştır.
1480-1485 arasında Bouvignes’de ya da Dinant’ta doğdu, 5 Ekim 1524’te Anvers’te öldü. Patinier ya da Patenier olarak da tanınır. Gençlik yıllarına ilişkin bilgi yoktur. 1515’te Anvers’teki ressamlar loncasına girdi. 1521’de A.Dürer ile tanıştı ve onun övgüsünü kazandı. İmzasını taşıyan pek az yapıtı olmakla birlikte, birçok manzara resminin onun elinden çıktığı sanılmaktadır.
Yapıtlarında görülen H.Bosch ve Gerard David etkileri nedeniyle Patinir’in bu iki ustanın öğrencisi olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, döneminin kimi Flaman ressamlarının tablolarına arka plandaki manzaraları yapmıştır. Bunun günümüze kalmış tek örneği arkadaşı Q. Massys’in Aziz Antonius’un Baştan Çıkarılması adlı tablosudur. Patinir’in resimlerindeki dinsel motifler, doğanın türlü görünümleri arasında ikinci planda kalır. Genellikle yerden yüksek bir bakış açısı kullanmış, böylelikle çok geniş alanları resminde yansıtabilmiştir. Yakın planlarda yumuşak kahverengi tonlara, ortada yeşile, uzaklarda ise uçuk maviye yer vermiştir. Bu renk uygulaması ile ustası David’i andırmakla birlikte, resmindeki hüzün ve şiirsellik onu başka ressamlardan ayırır. Batı’da manzarayı başlı başına bir tür olarak ilk kez ele alan Patinir, 16.yy Flaman manzara ressamlarını etkilemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Mısır’a Kaçış, 1515-1520, Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi, Anvers; Isa’nın Vaftiz Edilmesi, 1515-1520, Sanat Tarihi Müzesi, Viyana; Aziz Christop-her, 1515-1524, Prado, Madrid; Styx’i Geçil, 1520-1524, Prado, Madrid; Aziz Antonius’un Baştan Çıkarılması, (Q.Massys ile), 1520-1524, Prado, Madrid; Aziz Yerem-yah, Prado, Madrid.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi