OLIVIER, Laurence (1907 – 11 Temmuz 1989)
İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu. Özellikle Shakespeare oyunlarındaki başarılı yorumlarıyla tanınmıştır.
22 Mayıs 1907’de Surrey bölgesinde Dorking’de doğdu. Bir papazın oğluydu. Oxford’da St.Edward’s School’da okudu. İlk kez on beş yaşında Stratford-on-Avon’daki Shakespeare Festival Theatre’da, bütün rolleri erkek çocukların oynadığı Shakespeare’in Hırçın Kız’ında Katharina rolüyle sahneye çıktı. 1926-1928 arasında Birmingham Repertory Theatre Company’de çalıştı. 1935’de New Theatre’da John Gielgoud’un yönetiminde Romeo ve Juliet oyununda aynı zamanda hem Romeo’yu, hem de Mercio’yu oynayarak kazandığı başarı üzerine Shakespeare’e ilgisi arttı. 1937’de Londra’daki Old Vic Theatre Company’ye girdi, Hamlet’i ilk kez tümüyle, özgün metni hiç kısaltmadan oynadı. Bu oyunda Ophelia rolünü de, sonradan ikinci karısı olacak Vivien Leigh (1913-1967) üstlenmişti.
Olivier 1939-1940 yıllarında, aralarında Hitchcock’un yönettiği Rebecca olmak üzere, Amerikan filmlerinde rol aldı. II.Dünya Savaşı çıkınca orduya katılmak için 1941’de İngiltere’ye döndü. 1944’e değin Deniz Kuvvetleri’nde havacı olarak görev aldı. Propaganda filmleri çevirdi. Savaştan sonra ilk kez V.Henry’de, sonra da Hamlet’te yöneticilik yaptı, aynı zamanda da oynadı. Bu filmlerle özel bir Oscar kazandı. 1946’da Old Vic Theatre’la ABD’ye turneye gitti. 1947’de kendisine tiyatroya yaptığı hizmetler nedeniyle Sir unvanı verildi. 1956’da Ingiliz Film Akademisi Ödülü’nü kazandı. 1957’de yapımı ve yönetimini üstlendiği The Prince and the Shoıvgirl’de (Uyuyan Prens) M.Monroe ile başrolü oynadı. 1963’te İngiltere Ulusal Tiyatrosu yöneticiliğine atandı. 1964’te bu tiyatroda ilk kez Othello’yu oynadı. 1970’te baron oldu. Ertesi yıl Lordlar Kamarası’na kabul edildi.
Laurence Olivier, Shakespeare’i en iyi oynayan oyunculardan biri olmuştur. Az hareketli daha çok mimiklere dayandırdığı oyun tarzını, her zaman etkili konuşma biçimiyle destekleyerek gerek tiyatroda, gerek sinemada çok değişik rollerde aynı başarıyı göstermiştir. Yönetmen olarak da Old Vic Theatre’ın yeniden güçlenmesinde büyük katkıları olmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Oynadığı Oyunlar: Hırçın Kız, 1922; Hesap Makinesi, 1928; Private Lives, 1930, (“Özel Yaşamlar”); Romeo ve Juliet, 1935; Hamlet, 1937; V.Henry, 1937; Macbeth, 1937; On İkinci Gece, 1937; Othello, 1938; Corialanus, 1938; The King of Nowhere, 1938; Peer Gynt, 1944; Vanya Dayı, 1945; IV.Henry, 1945; Kral Oedipus, 1945; Antonius ile Kleopatra, 1951; Caesar’la Kleopatra, 1951; Uyuyan Prens, 1953; The Entertainer, 1957, (“Eğlendirici); Gergedan, 1960; Becket, 1961; The Dance of Death, 1967, (“Ölüm Dansı”). Oynadığı Filmler; The Temporary Widozv, 1929, (Geçici Dul); Yellozu Ticket, 1931, (Sarı Bilet); VJuthering Heights, 1939, (Ölmeyen Aşk); Rebecca, 1940; Richard III, 1955, The Beggar’s Opera, 1953, (“Dilenciler Operası”); Spartacus, 1960, (Spartaküs); Uncle Vanya, 1963, (“Vanya Dayı”); Othello, 1965; Romeo and Juliet, 1968; The Dance of Death, 1969, (Ölüm Dansı); Sleuth, 1972, (Hafiye); Marathon Man, 1976, (Vahşi Koşu); Dracula, 1979; Inchon, 1980. Yönettiği Filmler: Henry V, 1944; Hamlet, 1948; Richard III, 1955; The Prince and the Shomgirl, 1957, (Uyuyan Prens); The Three Sisters, 1970, (“Üç Kızkardeş”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi, ekşi