ÖNGÖREN, Mahmut Tali (1931 – 13 Ekim 1999, İstanbul)
Türk televizyon, sinema ve senaryo yazarı. TRT Televizyonu’nun ilk yayınını gerçekleştiren ekibin başında bulunmuştur.
28 Mart 1931 ’de İstanbul’da doğdu. Ortaöğrenimini İstanbul’da Robert Kolej’de bitirdikten sonra 1955’te ABD’de Columbia Üniversitesi Radyo Televizyon Bölümü’nden mezun oldu. 1952’den sonra Televizyon ve sinema üzerine yazılar yazmaya başladı. 1959’da Ankara Radyosu’nda görev aldı. TRT Televizyonu’nu yayına geçiren ekibin başkanlığını yaptı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğretmenlik etti. İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü ile Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde televizyon öğretmenliğinde bulundu. 1973’te Ankara Sinematek Derneği’nin, 1976’da İşçi Kültür Derneği’ nin kurucuları arasında yer aldı. Çağdaş Gazeteciler Derneği’nin genel başkanlığını yaptı. 1982’de çalışmakta olduğu Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi Gazetecilik Yüksek Okulu’ndaki görevinden çıkartıldı. 1990’lı yılların ortalarından itibaren, Türkiye ve Almanya arasında kültürel diyaloğa yönelik sayısız projeye destek vererek, Inter Film Festivali’nin başarıya ulaşmasında katkı sunmuştur.
Demiryol ve Bereketli Topraklar Üzerinde adlı filmlerin senaryo yazımına katılan Öngören, televizyon tekniği ve senaryo yazımı üzerinde de çeşitli yapıtlar vermiştir.
Ayrıca Çağdaş Gazeteciler Derneği Genel başkanlığı görevinde de bulunan Öngören, Radyo – tv – sinema üzerine çeşitli araştırma ve inceleme yazıları ile, Cumhuriyet ve Milliyet gazetelerinin kültür – sanat eklerinde köşe yazıları yazdı, 12 kitabı yayımlandı. Atatürk’le birlikte Bandırma Vapuru’ndan Samsun’a çıkan İbrahim Tali Öngören’in yeğeni olan Mahmut Tali Öngören, Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı‘nın da kurucusuydu. Gazeteci – yazar Metin Aksoy Öngören için “Tek başına orkestra” deyimini kullanmaktadır.
Öngören anısına, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunlarının oluşturduğu İletişimliler Vakfı`nca “Öngören” Bursları” verilmekte, İnterforum tarafından “Öngören – Demokrasi ve İnsan Haklari Ödülü” dağıtılmaktadır.
• YAPITLAR (başlıca): Televizyona Açılan Pencere, 1972; Televizyon Kılavuzu, 1972; Televizyon Piyes Yazarlığı, 1973; Televizyon Film Yapım Yöntemleri, 1976; Senaryo Yazma Tekniği, 1976; Sinema ve Yapım, 1982; Sinemada Kadın ve Cinsellik Sömürüsü, 1982; Bu Ne Şiddet!, Kasım 1994.
Filmografisi (senaryo)
- Bereketli Topraklar Üzerinde – 1979
- Demiryol – 1979
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi