ORHON, Mübin (1924-1981)
Türk, ressam. Soyut resimleriyle tanınmıştır.
İstanbul’da doğdu, 27 Nisan 1981’de Paris’te öldü. Sadrazam Mustafa Reşid Paşa’nın torunudur. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul’da yaptı. 1947’de Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi. Doktora yapmak üzere Fransa’ya gitti. Ancak mesleğinden çok resim sanatına ilgi duyması nedeniyle 1949’da Grand Chaumiere Akademisi’nde, İlhan Koman, Şadi Çalık ve Sadi Öziş gibi Türk sanatçılarının kurduğu Soyut Sanat Atölyesi’nde (Atelier’de l’Art Abstre) resim çalışmalarına başladı. Aynı yıl Paris Üniversitesi’nde açılan karma sergiye katıldı. 1952-1953 yıllarında Grand Chaumiere Akademisi’nde Modigliani Atölyesi’nde çalıştı. 1964’te askerlik görevini yapmak üzere Türkiye’ye geldi. 1966’da yeniden Paris’e döndü ve yaşamının sonuna değin orada kaldı.
Kendi kendini yetiştiren Mübin Orhon soyut sanata olan eğiliminden ötürü önceleri Kandinsky ve Mondrian’ı incelemiş, daha sonra ise Doğu sanatına ilgi duyarak Doğulu sanatçıların dünyaca ünlü büyük ustalar üstündeki etkilerini araştırmıştır. Giderek, kendi sanatını belirleyecek Doğu’nun düşünce yapısını bulmuş ve durgun, mistik bir havaya ulaşmıştır. Mevleviler’i işleyen son yıllardaki yapıtlarında konuya biçimsel olmaktan çok, düşünsel yanıyla yaklaşmıştır. Mevleviler’in dönüşünü simgeleyen yuvarlak, hareketli biçimler yerine, koyu tonlar içinde kapıyı simgeleyen, parıltılı dikdörtgen biçimler kullanmıştır. Bu durağan atmosferdeki mor ve mavinin en koyu tonları, içeriği bütünlemektedir. Işık da dışardan değil açık tonlu biçimlerin kendi yapısından kaynaklanmaktadır.
Mübin Orhon ulusal düşüncelerden yola çıkarak evrenseli arayan bir sanatçı olmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Mevleviler, 1978, 1980; İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Mohaç; Şeytan Deresi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi