ÖZKUL, Münir (1925)
Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Oyunculuğunda, geleneksel tiyatroyu, özellikle de tuluatı temel almıştır.
15 Ağustos 1925’te İstanbul’da doğdu. 1940’ta, henüz lise öğrencisiyken, Bakırköy Halkevi’nde sahneye çıktı. 1947’de İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne girdi. Aynı yıl, Ses Tiyatrosu’nda Aşk Köprüsü oyunundaki rolüyle profesyonel oldu. Üniversite öğrenimini bir süre de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü’nde sürdürdüyse de bitirmedi. 1950’de Küçük Sahne’ye geçti. 1957’de İstanbul Şehir Tiyatrosu’na girdi. 1960’ta Aksaray’daki Bulvar Tiyatrosu’nda kendi topluluğunu kurdu ve iki sezon oynadı. 1963-1967 arasında çeşitli topluluklarla turnelere katıldı. 1968’de Altan Karındaş (1929) Topluluğu’nda oynanan Kanlı Nigâr oyunundaki başarısıyla İlhan İskender Ödülü’nü kazandı. Gene bu oyundaki başarısı üzerine İsmail Dümbüllü, Kel Hasan’ın kendine vermiş olduğu, bir simge niteliğindeki yarım yüzyıllık tuluat kavuğunu ona devretti. Bu arada alkol düşkünlüğü nedeniyle sık sık sahneden ayrı kaldı ve tedavi gördü. 1970’te LCC salonunda, Haldun Taner’in Sersem Kocanın Kurnaz Karısı adlı oyunundaki yorumuyla büyük başarı kazandı.
Bu dönemden sonra film çalışmalarını yoğunlaştırdı. 1972’de Sev Kardeşim’deki oyunuyla Antalya Film Şenliği’nde Yılın Karakter Oyuncusu seçildi. 1977’de Azerbaycan’da yapılan film şenliğinde gösterilen Aile Şerefi filmindeki Yaşar Usta tiplemesi geniş yankı uyandırdı. 1978’de İstanbul Şehir Tiyatroları’na döndü, kısa bir süre Fatih Bölümü sanat yönetmenliği görevinde bulundu. 1979’da, daha önce de oynadığı Sersem Kocanın Kurnaz Kansı oyunuyla Avni Dilligil, Ulvi Uraz ve İsmet Küntay tiyatro ödüllerini kazandı.
Televizyon dizilerinin yaygınlaştığı dönemde dizi oyunculuğundan uzak dursa da Uzaylı Zekiye, Ana Kuzusu ve Şaban ile Şirin gibi dizilerde rol aldı. Özkul’a 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Devlet Sanatçısı unvanı verildi. 1998 yılında Hamdi Alkan’ın canlandırdığı “Yarmagül” karakterinin dedesini oynadığı Reyting Hamdi televizyon programında kamera karşısına çıktı.
Hayatının önemli bir kısmını alkolle savaşarak geçirdi. 1990’lı yılların ortasında alkolü tamamen bıraktı.
Özkul dört kez evlendi ve üç çocuğu oldu. İlk eşi Şadan, ikinci eşi Suna Selen, üçüncü eşi “Tophaneli Örümcek” lakaplı Yaşar ve son 27 yıldır evli olduğu eşi Umman Özkul’dur. Oyuncu ve sunucu Güner Özkul’un babasıdır. Güner Özkul’a göre babası “evlilikten korkmazdı ama boşanamamaktan korkardı”.
Özkul ayrıntılara önem veren, yumuşak, sevgi dolu oyunculuğuyla başarılı olmuştur. Filmlerde sık sık canlandırdığı biraz ezik, iyi yürekli halk adamı tipi geniş izleyici kitlesinin sevgisini kazanmıştır.
Demans hastalığı ile yaşayan Özkul, 2003 yılından bu yana evinden dışarıya çıkmak ve kimseyle görüşmek istemiyor. Hastalığı yüzünden geçmişe dair birçok şeyi hatırlamıyor ve ölen arkadaşlarının yaşadıklarını sanıyor. Özkul, kendisine ait mütevazı bir evde rahat bir yaşam sürdürüyor.
Rol aldığı tiyatro oyunları
- İstanbulu Satıyorum
- Soyut Padişah
- Sersem Kocanın Kurnaz Karısı
- Çayhane
- Fareler ve İnsanlar
- Keşanlı Ali Destanı
- Yorgun Matador
- Hababam Sınıfı
Filmleri
|
|
|
Aldığı ödüller
- 1967: İlhan İskender Ödülü (Kanlı Nigâr oyunuyla)
- 1972: Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Karakter Oyuncu Ödülü, Sev Kardeşim
- 1991: Dümbüllü Ödülü
- 1997: Altın Kelebek Ödülleri Onur Ödülü
- 1999: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü “Muhsin Ertuğrul Tiyatro Emek Ödülü”
- 2004: 37. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri Onur Ödülü
- 2006: Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali Onur Ödülü
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi