ÖMER ADİL (1868-1928)
Türk, ressam. Sanayi-i Nefise Mektebi’nin ilk Türk resim öğretmenidir.
İstanbul’da doğdu, aynı kentte öldü. Yaşamına ilişkin bilgiler azdır. Sanat eğitimini sürdürmek üzere bir süre İtalya’da kaldı. 1900’lerde Sanayi-i Nefise Mektebi’nde (sonra Güzel Sanatlar Akademisi, bugün Mimar Sinan Üniversitesi) Levanten ve yabancı öğretmenlerle birlikte görev yapan ilk Türk resim öğretmeni oldu. I.Dünya Savaşı sırasında hükümetin savaş resimleri yapılması için Şişli’de açtığı atölyede Hikmet Onat, Namık İsmail, Avni Lifij, İbrahim Çallı, Nazmi Ziya gibi sanatçılarla birlikte çalıştı. Viyana ve Berlin’de açılan sergilere bir resmi gönderildi. 1919’dan başlayarak Galatasaray sergilerine katıldı. 1914’te açılan İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nin (Kız Güzel Sanatlar Okulu) ilk müdürü Mihri Müşfik’in 1919’da ayrılmasından sonra bu okulun müdürlüğüne atandı.
Ömer Adil, İtalya’daki eğitiminde, daha çok İtalyan manzara ressamlarından etkilenmiştir.Resmin-de kompozisyonu ön planda tutmuştur. İç ve dış mekânlarda gerçekleştirdiği yapıtlarında biçimler, kapalı kompozisyon anlayışıyla düzenlenmiştir. İstirahat Zamanından istifade adlı resminde, kanepede oturan kadının giysisindeki ve halı, kanape gibi eşyadaki yerel motifler dikkati çekmektedir. Kız Güzel Sanatlar Okulu’ndaki çalışma ortamını gösteren Kızlar Atölyesi adlı resim belgesel nitelikte bir yapıttır. 1919-1922 arasında yapıldığı sanılan resmin öteki resimlerden ayrılan yanı düzenlemedeki farklılıktır. Örneğin insan figürleri bir paralel kenarın dört köşesinde toplanmış gibidirler. Renkler grileşmiş ve orta tonlar kullanılmıştır. Ömer Adil’in manzaralarında da aynı renk kullanımı görülür. 1897’de yapılmış Deniz Kenarında Eski Binalar adlı resminde, gün batımma doğru kayıktaki insanların hüzünlü görünümü, kayalar ve yapılarla birleşerek bütünlüğü sağlar. Adadan Manzara’dz ise Türk İzlenimcileri’nin (Empresyonistler) doğaya bakış açısını görmek olasıdır.
• YAPITLAR (başlıca): Deniz Kenarında Eski Binalar, 1897, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; İstirahat Zamanından İstifade, ykş. 1901; Kızlar Atölyesi, 1919-1922, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Adadan Manzara; Göreve Koş, 1924.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi