YERKES, Robert Mearns (1876-1956)
ABD’li psikolog. Hayvan davranışları üzerine araştırmalarıyla tanınmıştır.
26 Mayıs 1876’da Pennsylvania Eyaleti’nde Breadysville’de doğdu, 3 Şubat 1956’da Connecticut Eyaleti’nde, New Haven’de öldü. 1892’de Ursinus College’dan mezun olan Yerkes, Harvard Üniversite-si’nde zooloji öğrenimi yaptı; hayvan psikolojisi dalında 1902’de doktorasını aldıktan sonraki on beş yıl boyunca Harvard Üniversitesi’nde öğretim görevlisi ve araştırmacı olarak çalıştı. Maymunlar ve sıçanların zihinsel yetenekleri üzerine yaptığı çarpıcı nitelikte araştırmalarla bilim çevrelerinde ilgi topladı. İlk kitabı The Dancing Mouse (“Danseden Sıçan”) 1907’de yayımlandı. 1916’da Amerikan Psikoloji Birliği başkanlığına seçildi. I. Dünya Savaşı boyunca orduda tıp bürosunun psikoloji bölümünü yönetti; ordu için psikolojik test programı olan ve binlerce kişinin zekâsının ölçüldüğü ünlü Alpha projesini örgütledi. Bu çalışmanın sonuçlarını 1920’de Army Mental Tests (“Askeri Zihinsel Yetenek Testleri”) adlı kitapta topladı.
1921 ’de cinsellik konusunda araştırmalar yapmak için kurulan ulusal komitenin başkanlığına getirilen Yerkes, 1923’te şempanzeler üzerinde bu konudaki öncü çalışmalarını başlattı. 1924’te Yale Üniversitesi’nde psikoloji profesörü oldu. 1929’da karısının katkısıyla hazırladığı, bugün konusunda bir başyapıt sayılan The Great Apes (“Büyük Maymunlar”) başlıklı kitabını yayımladı. Aynı yıl Florida Eyaleti’nde Orange Park’ta, uzun yıllardır gerçekleştirmeyi düşlediği ve 1941’den sonra Yerkes Laboratuvarları adını alan ünlü psikobiyoloji ve hayvan araştırmaları enstitüsünü kurdu.
Yerkes psikoloji araştırmalarında yeni bir araştırma ve uygulama alanı açmasıyla kendisinden sonra gelen psikologlar kuşağını derinden etkilemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): The Dancing Mouse, 1907, (“Danseden Sıçan”); Army Mental Tests, 1920, (“Askeri Zihinsel Yetenek Testleri”); The Great Apes, 1929, (“Büyük Maymunlar”); Chimpanzees, 1943, (“Şempanzeler”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi