Semih Balcıoğlu, (1928, İstanbul – 27 Ekim 2006, İstanbul). Özgün çizgisiyle Türk karikatürüne katkıda bulunan karikatürcü.
Işık Lisesi’ni ve Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Grafik Bölümü’nü bitirdi (1951). Küçük yaşta karikatüre başladı. İlk karikatürü 1943 yılında Akbaba Dergisi’nde yayınlandı. Karikatür, Şaka, Amcabey, Taş, Taş-Karikatür vb. dergilerde çizdi. 1945’te Akşam gazetesine geçti. Sonradan Vatan, Dünya, Hürriyet, Tercüman, Poiitika’da çalıştı. Taş, Taş-Karikatür, Çarşaf, Çivi adlı mizah dergilerinin yönetimine katıldı. İlk kez seramik “üç boyutlu karikatür” gerçekleştirdi. Karikatürcüler Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı, iki dönem genel başkanlık yaptı. İtalya Bordighera’da aldığı Altın Palmiye de içlerinde olmak üzere, meslek hayatı boyunca 49 ödül kazandı ve Gabrova Mizah Evi’nin yaptığı oylama sonucu dünyanın en iyi 106 çizerinden birisi oldu. 67 kişisel sergi açtı. Eserleri Tolentino, Gabrovo, Basel ve Varşova’daki karikatür müzelerinde yer alır. 19 kitap yayımlamıştır.
1969’da iki arkadaşıyla beraber Karikatürcüler Derneği’ni kurdu ve 7 dönem derneğin başkanlığını yaptıktan sonra 1996’da derneğin onursal başkanı seçildi.
1973-1979 arasında Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın başkanlığında bulundu. “Güle Güle İstanbul” adlı eseri, İtalya’da “Karikatür Kitapları Yarışması”nda birincilik kazandı. “Kapadokya” adlı karikatür kitabı nedeniyle adı Ürgüp’te bir parka verildi. Ürgüp’te düzenlenen karikatür yarışmasının gelenekselleşmesini sağladı.
1998’de Kültür Bakanlığı’nca verilen Devlet Sanatçısı ünvanını almıştır; 15 Ocak 2002’de Mimar Sinan Üniversitesi tarafından verilen onursal doktora ünvanını aldı. Basın Şeref Kartı sahibi, evli ve bir çocuk babası idi.
27 Ekim 2006 günü geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etti. Cenazesi İstanbul’daki Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedilmiştir.
Ödüllerinden bazıları
- “Gümüş Güvercin (Skopje)”
- “Altın Madalya” (Pescara, İtalya) “Güle Güle İstanbul” adlı albümüyle.
- “Altın Palmiye (Bordighera)”
- “Gümüş Hurma (Bordighera)”
- “İş Bankası Büyük Ödülü”
- “Abdi İpekçi Barış ve Kardeşlik Ödülü”
- “TÜYAP Onur Ödülü”
- “Karikatür Vakfı Onur Ödülü”
- “Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü”
- “Türkiye Fonsallık Karikatürü Hizmet Ödülü”
Kitaplarından bazıları
- Yazısız Çizgiler
- 50 Yılın Türk Mizah ve Karikatürü
- Güle Güle İstanbul
- Cumhuriyet Dönemi Türk Karikatürü
- Gözüm Görmesin
- Karikaturgut
- Galeri Çiller
- Hacı-Bacı
- Semih Balcıoğlu Kitabı
- Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Karikatürü
- Palyaçolar
- Kapadokya – Yapı Kredi Yayınları, 1998, İstanbul.
- Kırmızı-Red
- Mavi
- Önce Çizdim Sonra Yazdım
- Memleketimden Karikatürcü Manzaraları
- Çizgiyle 2002 Günlüğü.