OSMAN BEY [Tamburi, Büyük] (1816-1885)
Osmanlı, besteci. 19. yy Türk müziğine saz yapıtlarıyla yenilik getirmiştir.
İstanbul’da doğdu, 31 Ekim 1885’te aynı kentte öldü. Ünlü tamburi ve besteci Zeki Mehmed Ağa’nın (1776-1846) oğlu, gene tanınmış bir besteci olan Tamburi Numan Ağa’nın ( ? -1834) torunudur. Babasının çabalarıyla çok küçük yaşta Enderun’a alındı. Hanende mülazımı olarak önce hanendelik için yetiştirildi, daha sonra çavuş rütbesiyle Enderun hanendeleri arasına girdi. Uzun zaman saray fasıllarına sesiyle katıldı. Babasının ölümünden sonra tambura yönelerek icracılığını yalnızca sazendelikle sürdürdü. Sersazende oldu, Abdülmecid ve Abdülaziz dönemlerinde bu görevle Saray incesaz fasıllarında tambur çaldı. Kendisiyle aynı dönemde yaşayan, ama ondan yaşça küçük olan Tamburi Küçük Osman Bey’den ayırabilmek için Tamburi Büyük Osman Bey diye anıldı.
Şarkı ve saz semaisi formlarında da yapıt vermiş olmakla birlikte, asıl peşrevleriyle önem kazanmıştır. Peşrevleri melodi çizgisi bakımından saz müziğine büyük bir yenilik anlayışı getirmiştir. Çoğunlukla sözlü formlara dayanan Türk müziğinde bestecilerin geçen yüzyıldaki arayışlarına, klasik kalıplardan uzaklaşma eğilimine, Osman Bey peşrevleriyle katılmıştır, Bundan dolayı, onun bu formdaki yapıtlarıyla kendinden öncekilerin peşrevleri arasında önemli farklılıklar görülür. Tambur çalışı Klasik üslupta değildir. Çeşitli kaynaklarda bunun nedeni, tamburu babasından değil de, kendi kendine öğrenmiş olmasına bağlanır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi