YİN-VEN-TSEU (İÖ 4.yy)
Çinli filozof. Toplumsal barışın sağlanması için törelerde ve dilde yeni düzenlemelerin gerektiği görüşünü savunmuştur.
İÖ 4.yy sonlarında, kral Siuan çağında, Tsi’de yaşamıştır. Yaşamıyla ilgili yeterli bilgi yoktur, yapıtlarından da, başkalarının aktardıkları, birtakım küçük bölümler kalmıştır. Bu bölümlerin incelenmesinden çıkan sonuca göre Yin-Ven-Tseu daha çok toplumsal sorunlar üzerinde durmuş, onlara felsefeye dayanan bir düşünce yöntemiyle çözüm bulmaya çalışmıştır.
Yin-Ven-Tseu’nun geliştirdiği kurama göre felsefenin görevi toplum sorunlarını açıklamak, yöneticilere işlerinde yol göstermektir. Toplumun başlıca sorunu bireyler arasında uyum, bireylerle yönetici kurumlar içinde düzen sağlamaktır. Toplum düzenini bozan tek neden anlaşmazlıktır. Onun da biri dil, öteki töreler olmak üzere iki kaynağı vardır. Dili oluşturan sözcüklerin içerdiği anlamlar açık ve seçik olmalı, bütün bireylerce anlaşılmalıdır. Anlaşmada uyum sağlanamazsa bireyler arasında gerekli birlik kurulamaz. Bu nedenle sözcükler her türlü yanlış anlamaya, anlaşmazlığa yol açan karışıklığa karşı yeniden gözden geçirilmeli, toplumu oluşturan kimselerin ortak bir anlayış odağında toplanmalarını sağlayacak niteliğe kavuşturulmalıdır. Öte yandan törelerde de birtakım uygulama çelişkileri yaratan
değişik içerikler vardır. Bireyler, bu töreleri kendi anlayış ya da çıkarlarına göre yorumlayıp uygulamaktadır. Bu durum da toplumsal dengesizliğin kaynaklarından biridir. Bu yüzden bütün töreleri yeni bir düzenlemeden geçirme gereği vardır.
Toplum düzeninde egemen olan doğruluk, erdem, iyilik, saygı, karşılıklı sevgi, yasalara uyma, yardımlaşma, barış içinde yaşama gibi değerler vardır. Bu değerlerin bütünü töreleri oluşturur. Değerler, bütün bireylerce, özdeş anlamda kavranmaz, değişik yorumlara uğratılırsa kargaşalık doğar. Bunu önlemek için, genel geçerlik taşıyan değerleri, yaşama uygulamak ve belli bir anlam bütünlüğüne kavuşturmak, her birey için kolaylıkla benimsenebilecek duruma getirmek gerekir. Bu da bilgelerin işidir. Bundan dolayı yöneticilerin bilge kişiler olmaları toplumun yararınadır.
Yin-Ven-Tseu ileri sürdüğü düşüncelerin uygulama alanına konmasını belli kurallara bağlar. Temelini bilginin oluşturduğu bu genel geçerlik taşıyan kurallar da törelere uyma, aşırı süslenme ve gösterişten kaçınma, topluma karşı direnmemek, bireylerin düşüncelerine saygı göstermek, yönetimin insanları mutlu bir yaşama kavuşturması için gerekenleri yapmasına yardımcı olmak, yaşamda gerekenle yetinip aşırı varlık sağlamaya çalışmamak, aşırılıklardan kaçınıp dengeli olmak, alçakgönüllü davranmak gibi davranış biçimleridir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi