CAZ
Hem Afrika müziğinin karmaşık yapısından, hem de Avrupa müziğinin armonik yapısından aldığı özelliklerle Amerika kıtasında filizlenen ve çoğunlukla doğaçtan çalınan müzik türü.
Batı Afrika’dan Kuzey Amerika’ya köle akışıyla birlikte gelişti. Doğal çevresinden toplumsal ve coğrafi olarak koparılmış Afrika yerlisinin kendini ve kültürünü müzikle anlatımı olarak nitelendirildi. Temeli çok önceye dayanmasına karşılık, cazın doğumu 20. yüzyıl başlarında oldu. Caz sanatının öncülerinin büyük bir bölümü müzik okullarına gitmemiş ve temel müzik eğitimi almamıştı. Lousiana’da gelişmeye başlayan caz, ilk dönemlerde trompetin yoğun egemenliğine girdi. New Orieans cazının ilk önderleri de bu nedenle Bolden, Freddie Keppard, King Oliver ve Louis Armstrong gibi trompet ustaları oldu. Caz, 1920’li yıllarda teknik ve düşünsel düzeyde sürekli bir gelişme gösterdi. 1930’larda “swing”, Count Basie, Benny Goodman, Artie Shaw gibi öncülerce doruğa ulaşan bir müzik biçimi oldu. Caz bu dönemde, doğal özünden biraz uzağa düşmüş olmasına karşın, dans ve balo salonlarına girerek geniş kitlelere ulaştı. Geç swing döneminin en önemli caz müzikçisi Duke Ellington’dur. Eliington ile başlayan besteleme dönemi daha sonraki yıllarda Morton, Monk, John Lewis ve George Russell gibi sanatçılarla sürdü. 1940’larda “bebop” üslubuyla birlikte modern caz hareketi başladı. Bu akımın önderleri arasında Dizzy Gillespie ve Charlie Parker sayılabilir. “Bebop” sonrasında caza en önemli katkıları sağlayan sanatçılar Lennie Tristano, Gil Evans ve Miles Davis’tir. 1960’lardaki avant-garde caz akımları ise ırk ayrımını protesto amacıyla ortaya çıktıklarını ilan eden sanatçıların önderliğinde gelişti. 1970’lerde “rock” müziğinin etkisiyle caz sanatçıları da elektronik müzik aletleriyle deneyler yapmaya yöneldiler. John McLaaughlin’in Mahavishnu Orkestrası bu türün en başarılı grubuydu. Bu dönemin bir başka eğitimi ise eşliksiz doğaçlama oldu. Piyanist Cecii Taylor, Chick Corea ile Chicago Art Ensemble gibi sanatçı ve topluluklar bu türünn gelişimine büyük katkılarda bulundular. Caz sanatı günümüzde de, öteki müzik daiiarının yanında en çok dinleyeni olan müzik türlerinden biri olmayı sürdürüyor.