AHLÂKU’N-NEBÎ
Ebü’ş-Şeyh el-İsfahânî’nin (ö. 369/979) Hz. Peygamberin şemail ve ahlâkına dair eseri.
Tam adı Ahlaku’n-nebî ve âdâbüh veya Mâ zükire lî hulukı Resûlillâh ve keremih ve kesreti ihtimâlih ve şiddeti hayatih ve ‘afvih olan eser. Hz. Peygamber’in ahlâk ve şemâil’ine dair rivayetleri ihtiva etmektedir. Her rivayetin ayrı bir senede dayandırıldığı kitap sekiz bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölüm bir mukaddime ile ashâb-ı kiramın Hz. Peygamber hakkında verdiği bilgiler; ikinci bölüm onun ahlâkı, cömertliği, öfkesine hâkimiyeti, haya duygusu, af ve müsamahası; üçüncü bölüm cesareti, tevazuu, çeşitli olaylar karşısında gösterdiği farklı tavırları, merhameti ve yumuşak huyluluğu: dördüncü bölüm güler yüzlülüğü, şakası, yürümesi, konuşması ve giyim tarzı; beşinci bölüm harp âletleri, ev eşyası, temizlik ve süs malzemesi; altıncı bölüm Kur’an okuyuşu, ibadet hayati; yedinci bölüm yiyip içtiği ve sevdiği yemek ve meşrubat, evlilik hayatı, cemiyetle olan ilişkileri; sekizinci bölüm ashabıyla olan çeşitli münasebetleri, yolculukları, mesciddeki ibadetleri gibi hususları ihtiva etmektedir.
Ahlâku’n-nebî Ebü’l-Feyz Ahmed b. Sıddîk ve Ebü”l-Fazl Abdullah b. Muhammed es-Sıddîk adlı kardeşler tarafından Kahire’de neşredilmiştir. (1378, 1958). Eseri Ahmed Muhammed Mürsî yine Kahire’de (1992/1972) ve Dr. Seyyid el-Cümeylî de Beyrut’ta (1406 1986. 2 bs) tekrar yayımlamışlardır. Eserin Ebû Bekir Muhammed b. Velîd et-Turtüşî tarafından yapılan muhtasarı Millet Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.
TDV İslam Ansiklopedisi