AKIB
Hz. Peygamber’in isimlerinden biri.
Lugatta “En sonra gelen, bir kavmin liderine halef olan, selefinin hayır ve faziletlerini devam ettiren kimse” anlamında kullanılmaktadır. Hz, Peygamber âkıbı kendi isimleri arasında saydığı bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “Benim beş ismim vardır, ben Muhammed’im ve Ahmed’im; ben Mâhryim: Allah benimle küfrü yok edecektir; ben Haşirim: Kıyamet günü insanlar arkamdan gelerek haşrolacaklardır ve ben Âklb’im” [Buharı, “Menâkıb”, 17. “Tefsir”, 61/1; Müslim, “Fezâ’il”, 124] Hemen bütün kaynaklarda ashâb-ı kiramdan Cübeyr b. Mut’İm tarafından rivayet edilen bu hadisteki âkıb kelimesi İbn Şihâb ez-Zührî tarafından “Kendinden sonra peygamber gelmeyen kimse” diye açıklanmaktadır. “Kendinden sonra bir başkası gelmeyen kimse” şeklindeki izahı ise Şahîh-i Müslim deki rivayete göre Hz. Peygamber yapmıştır. [“Fezâ’il”, 125]
İmam Mâlik’in. el-Muvatta yukarıdaki hadisle bitirmesini, şârih Zürkâ-nî, bu hadisin “Allah peygamberleri Hz. Muhammed ile sona erdirdi” şeklindeki yorumuna bağlı ilgi çekici bir husus olarak değerlendirmektedir.
Bu hadiste Hz. Peygamber isimlerinden sadece beş tanesini söylemiştir. Onun diğer isimleri muhtelif hadislerde zikredilmektedir. Nevevî, âkıb ve benzeri kelimelerin isimden çok sıfat olduğu kanaatindedir.
TDV İslam Ansiklopedisi