Lefter Küçükandonyadis (22 Aralık 1925; Büyükada, İstanbul – 13 Ocak 2012, İstanbul), Santrafor mevkinde forma giymiş Rum asılı Türk futbolcu ve teknik direktör. Doğum adı Rumcada özgür anlamına gelen Elefterios (Yunanca: Ελευθέριος) olan futbolcu, kısaca Lefter olarak anılmaktaydı. Aynı zamanda ordinaryüs lakabıyla da tanınmaktadır. 50. Milli Maç Madalyasını alan ilk futbolcudur.
İstanbul’da doğdu. Futbola, doğup büyüdüğü Büyükada’da başladı. Küçük yaşta Taksim Kulübü’ne girdi. Bu takımda lisans çıkarabilmesi için iki yaş büyütülmesi gerekti. Taksim takımının forvet hattında çok gol atan bir futbolcu olarak kendini gösterdi. 1943’te askere gitti. II.Dünya Savaşı nedeniyle dört vıl süren askerliğini Diyarbakır’da yapıp 1947’de İstanbul’a döndüğünde Fenerbahçe’ye girdi. Sarı-lacivert forma altında adını duyurdu. 1951-1953 arasında İtalya’da Fiorentina ve Fransa’da Nice takımlarında oynadı. Sonra tekrar Fenerbahçe’ye döndü, 1963 yılına değin bu takımda yer aldı, kaptanlık yaptı. Başarılı futbol yaşamı boyunca 46 kez A ve 4 kez Ümit milli takımlarında olmak üzere 50 kez milli formayı giydi ve 50. Milli Maç Madalyası’nı alan ilk Türk futbolcusu oldu. 8 kez milli takımın kaptanlığını yaptı. Milli forma altında 22 gol attı. Futbol yeteneği, sürati, çalımları, şutları ve golleriyle Türk futbolunun efsaneleşen adları arasına girdi, “Ordinaryüs” adıyla ün yaptı. Fenerbahçe forması altında 400’den fazla gol attı. 1953-1954 İstanbul Profesyonel Ligi’nde “Gol Kralı” oldu. 1963’te futbolu bıraktıktan sonra Yunanistan’da Egaleo takımında ve Güney Afrika’da Johannesburg takımında antrenörlük yaptı. Türkiye’ye döndükten sonra Boluspor, Mersin İdman Yurdu, Samsunspor, Orduspor ve Konyaspor takımlarını çalıştırdı. Bir süre de genç milli takımın antrenörlüğünü yapan Küçükandonyadis, sonra da bir süre spor yazarlığı yaptı.
Rekorlar
- Türkiye Futbol Federasyonu’nun “50. Maç Altın Şeref Madalyası”nı alan ilk futbolcu.
- Türk Milli Takım formasıyla en çok gol atan 3. futbolcu.(21 Gol)
- Süper Lig’de penaltı atan ilk futbolcu.
- Kulübü tarafından bonservis ücreti alınmak suretiyle yurtdışına transferi yapılan ilk Türk futbolcu.
- Adına Jübile düzenlenen ilk futbolcu.
Türk futbolunun en popüler futbolcularından biri olarak yıllarca alkışlanan Lefter, Fenerbahçe marşında da adı geçen sembol oyunculardandır. Fenerbahçe ile İstanbul Profesyonel Ligi’nde 2, Türkiye Şampiyonası’nda 3 kere şampiyonluk yaşadı. 13 Ocak 2012 tarihinde, tedavi gördüğü Amerikan Hastanesi’nde 86 yaşında ağır zatürreye bağlı kalp yetmezliğinden vefat etti. Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu‘nda binlerce kişi ve üst düzey yetkilinin katıldığı bir törenle ebediyete uğurlandı.
Başarıları
Futbolcu olarak
- Fenerbahçe
- Millî Lig (3): 1959, 1960-61, 1963-64
- İstanbul Futbol Ligi (3): 1947-48, 1956-57, 1958-59
- Millî Küme (1): 1949-50
- Atatürk Kupası (1): 1964
- Türkiye Millî Futbol Takımı
- Akdeniz Kupası ikinciliği (1): 1949[8]
- Türkiye Millî Futbol Takımı golleri
| Maç | Tarih | Karşılaşma | Skor | Seviye | Dakika | Golleri |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Özel maç | 16.05.1962 | Türkiye – İsrail | 1-0 | A Milli | 55.dk. | 1 |
| Özel maç | 08.06.1960 | Türkiye – İskoçya | 4-2 | A Milli | 32.dk., 35.dk. | 2 |
| Avrupa Şampiyonası 1960 Grup Eleme | 26.04.1959 | Türkiye – Romanya | 2-0 | A Milli | 13.dk., 54.dk. | 2 |
| Akdeniz Kupası | 05.04.1957 | Mısır – Türkiye | 0-4 | A Milli | 2.dk, 21.dk (P), 36.dk | 3 |
| Özel maç | 19.02.1956 | Türkiye – Macaristan | 3-1 | A Milli | 6.dk, 38.dk (P) | 2 |
| Özel maç | 18.12.1955 | Türkiye – Portekiz | 3-1 | A Milli | 51.dk. | 1 |
| Akdeniz Kupası | 26.06.1955 | İtalya – Türkiye | 1-1 | A Milli | 78.dk. | 1 |
| Dünya Şampiyonası 1954 Finalleri | 20.06.1954 | Güney Kore – Türkiye | 0-7 | A Milli | 24.dk. | 1 |
| Dünya Şampiyonası 1954 Finalleri | 23.06.1954 | Almanya – Türkiye | 7-2 | A Milli | 82.dk. | 1 |
| Özel maç | 10.06.1951 | İsveç – Türkiye | 3-1 | A Milli | 50.dk.(P) | 1 |
| Özel maç | 03.12.1950 | Türkiye – İsrail | 3-2 | A Milli | 87.dk. | 1 |
| Akdeniz Kupası | 28.10.1950 | Türkiye – Mısır | 3-1 | U-21 Milli | 19.dk. | 1 |
| Özel maç | 28.05.1950 | Türkiye – İran | 6-1 | A Milli | 48.dk.,87.dk. | 2 |
| Dünya Şampiyonası 1950 Grup Eleme | 20.11.1949 | Türkiye – Suriye | 7-0 | A Milli | 66.dk. | 1 |
| Özel maç | 23.04.1948 | Yunanistan – Türkiye | 1-3 | A Milli | 20.dk. | 1 |
| Olimpiyat Maçları | 02.08.1948 | Çin – Türkiye | 0-4 | A Milli | 87.dk. | 1 |
| Toplam | 22 | |||||
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi &
vikipedi