LEISHMAN, William Boog (1865-1926)
İskoç, hekim. “Kala-azar” adıyla bilinen tropikal hastalığın asalağını tanımlamıştır.
6 Kasım 1865’te Glasgow’da doğdu, -2 Haziran 1926’da Londra’da öldü. 1886’da Glasgow Universitesi’nde tıp öğrenimini tamamlayarak orduya katıldı ve 1897’ye değin yedi yıl süreyle Hindistan’da tropikal hastalıklar konusunda incelemeler yaptı. Ingiltere’ ye döndüğünde, Netley’deki Askeri Tıp Okulu’na önce öğretim görevlisi, 1903’te de patoloji profesörü olarak atandı. Ölünceye değin ordunun çeşitli tıp kuramlarında tropikal hastalıklar ve patoloji uzmanı olarak yöneticilik görevi üstlenen Leishman 1909’da “Sir” unvanı almış, 1910’da Royal Society üyeliğine seçilmiştir.
Tifo aşısının hazırlanmasında ve I.Dünya Savaşı yıllarında İngiliz ordusunda başarıyla uygulanmasında da emeği geçen Leishman’m adı, özellikle Hindistan’da bulunduğu sıralar incelediği tropikal hastalıklarla tıp tarihine geçmiştir. Sıcak bölgelere özgü bu hastalıklar arasında daha çok, kansızlık, karaciğer ve dalak büyümesi, deride lekeler ve yüksek ateşle seyreden “kala-azar”ın etkenini araştıran Leishman, 1900’de, bu hastalıktan ölen bir askerin dalağında hastalık yapıcı birhücreliyi gözlemledi. 1903’te Charles Donovan (1863-1951) da aynı asalağı tanımladığından ve Leishman o tarihe değin bulgusunu yayımlamadığından, kala-azarın etkeni olan asalak, iki araştırmacının anısına Leishmania donovani diye adlandırıldı. Günümüzde, Leishmania türü asalakların neden olduğu tropikal hastalıkların tümü “Leish-maniasis” genel adıyla anılır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi