Fovizm
1900’lerin başlarında Matisse’in öncülüğünde, GMoreau’tın atölyesinin öğrencilerinden Henri Charles Manguin (1874-1949), Marquet ve Charles Camoin’in (1879-1965) çevresinde toplanan Dufy, Othon Friesz (1879-1949), Braque, Derain, Vlaminck ve Hollandalı ressam Van Dongen, Fovistler’i oluşturmuşlardır. Grup, belli bir estetik program geliştirmeden, sanatçıları kendi kişiliklerini dışavurmakta özgür bırakmıştır. Amaçlan Akademi’nin geleneksel tutumuna ve İzlenimcilik’e (Empresyonizm) karşı çıkmaktır, izlenimlere dayanan bir resim yerine, görüneni doğrudan ve canlı bir anlatıma dökmeyi savunmuşlardır. Anlatım dili olarak rengi benimsemişler ve bunu nesnenin doğasına ay km düşen bir biçimde kullanmışlardır. Yeni izlenimciler (Neo-Empresyonistler) gibi belli renk kurumlan üstünde çalışmamışlar, Van Gogb’un renk deneyimlerini daha ileri götürerek, Matisse’in sözleriyle “durygulann renge aktanlmasını” amaçlamışlardır. Bu tanım dışavurumcu (ekspresyonist) bir yaklaşım içerir. Ancak Fovistler kullandıktan acemi ve gelişigüzel fırça vuruşlan ile nesnelerde yarattıklan değişikliklere karşın, Alman Dışavurumcuları ile karşılaştmldıklarında, onlardan daha disiplinli ve klasik Fransız geleneklerine bağlı olduktan görülür. Marquet ve Matisse 1898’lerden sonra bu tür örnekler vermişler, 1901’den başlayarak da grubu oluşturan öbür sanatçılarla birlikte sergiler açmışlardır. 1905’te Salon d’Au-tomne’da (Güz Salonu) açtıklan sergide eleştirmen Louis Vauxcelles vahşi hayvanlar anlamına gelen fauves sözcüğünü kullanınca, akım Fovizm adıyla anılmaya başlamıştır.
Fovistler’in konulan genellikle doğa görünümleri, insanlar ve nesnelerdir. Bunlan öznel duygular ve algılama yoluyla yorumlamış, gözlemin yerine düş gücünü getirmişlerdir. Ritmi, kendiliğinden oluşan fırça vuruşlannda elde etmiş, dış çizgileri (kontur) aynntıdan anndırarak kıvrak ve dekoratif bir biçimde kullanmışlardır. Dışavurumcu anlatımı ise renkle sağlamışlardır.
1908-1909 yıllannda hızım yitiren Fovizm, daha sonra dağılmış ve sanatçılar kendi üslup özelliklerine göre başka deneylere girmişlerdir.
Akım, özellikle Almanya’da Die Brücke (Köprü) ve Der Blaue Reiter (Mavi Atlı) gruplannı etkilemiştir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi