MALENKOV, Georgi Maksimilianoviç (1902 – 14 Ocak 1988)
SSCB’li devlet adamı. 1953-1955 arasında bakanlar konseyi başkanlığı yapmıştır.
8 Ocak 1902’de Orenburg’da (bugün Rusya Sovyet Sosyalist Federe Cumhuriyeti’nde) doğdu. 1918-1920 arasındaki İç Savaş sırasında Kızıl Ordu’ya girerek karşıdevrimcilere karşı savaştı. 1920’de RKP(B)’ye (Rusya Komünist Partisi-Bolşevik) üye oldu. 1922-1925 arasında Moskova’daki Yüksek Teknik Okul’da mühendislik öğrenimi gördü. 1925’ten sonra, 1924’te SBKP(B) (Sovyetler Birliği Komünist Partisi-Bolşevik) adını alan RKP(B)’nin Merkez Ko-mitesi’ne bağlı olarak çalışmaya başladı. 1932’de Stalin’in özel sekreterlerinden biri oldu. 1934’te SBKP(B) Merkez Komitesi’ne bağlı Üst Düzey Parti Örgütleri Komitesi başkan yardımcılığına, 1936’da SBKP(B) Merkez Komitesi’ne ve buna bağlı Örgüt-
lenme Bürosu’na üye seçildi. 1941’de Politbüro aday üyesi oldu.
Haziran 1941’deki Nazi işgalinden sonra kurulan Devlet Savunma Komitesi’nin uçak sanayiinden sorumlu üyesi oldu. 1943’te Nazi işgalinden kurtarılan bölgelerde iktisadi etkinliği canlandırmakla görevli bir komitenin başkanlığına getirildi. Mart 1946’da Politbüro üyesi, bakanlar konseyi başkan yardımcısı ve SBKP(B) Merkez Komitesi 2.sekreteri oldu. 1947’de A.Jdanov’la birlikte Kominform’un kuruluş çalışmalarına katıldı. Mart 1953’te, aynı tarihte Stalin’in ölümüyle boşalan SBKP 1.sekreterliğine ve bakanlar konseyi başkanlığına (başbakanlık) getirildi.
Kısa bir süre sonra parti 1.sekreterliği görevini N.Kruşçev’e bırakan Malenkov, Prezidyum (1952’ye değin Politbüro) üyeliğini korumakla birlikte, bu tarihten sonra parti örgütü üzerindeki denetimini önemli ölçüde yitirdi. Öte yandan, uygulanmasını istediği tüketim malları üretimine öncelik veren sanayi politikası ve parti örgütünün güçlendirilmesi konularında Kruşçev’le çelişkiye düştü. Öncelikle tarımsal üretimi artırmak gerektiği görüşünde olan Kruşçev’ in, 1954’te Merkez Komite’nin onayıyla uygulamaya koyduğu tarım politikası kısa bir süre sonra başarısızlıkla sonuçlandı.
Malenkov, Şubat 1955’te toplanan Merkez Komitesi genişletilmiş toplantısında, Kruşçev’in önderliğini yaptığı bir grup Merkez Komite üyesi tarafından, tarım araçları ve traktörler gibi ağır sanayi mallarının üretimine gereken önemi vermeyerek tarım programının başarısızlığa uğramasına neden olmakla ve parti örgütünü ihmal etmekle suçlandı. Bunun üzerine bakanlar konseyi başkanlığından istifa ederek yerini Bulganin’e bıraktı ve enerji istasyonları bakanlığını üstlendi. Ancak Kruşçev’e karşı yürüttüğü muhalefet nedeniyle, Haziran 1957’de Molotov ve Kaganoviç’le birlikte “anti parti bir hizip” kurmakla suçlanarak Prezidyum’dan ve Merkez Komite’den çıkarıldı. Aynı tarihte Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’n-deki Ust-Kamenogorsk’ta bulunan bir enerji istasyonunun yöneticiliğine atandı. 1963’te emekliye ayrıldıktan bir yıl sonra, artık SBKP üyesi olmadığı açıklandı.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi