MACHADO, Gerardo (1871-1939)
Kübalı devlet adamı. 1924-1933 arasında devlet başkanlığı yapmıştır.
Gerardo Machado y Morales 29 Eylül 1871’de Las Villas bölgesinde Santa Clara’da doğdu, 29 Mart 1939’da ABD’de Florida Eyaleti’nin Miami Beach kentinde öldü. Çocukluğunu ailesinin sığır çiftliğinde geçiren Machado sınırlı bir öğrenim gördü. Ülkenin bağımsızlığı için Ispanyol yönetimine karşı verilen 10 Yıl Savaşı’na katılmış olan babasının yolunu izleyerek 1895’te başlayan Bağımsızlık Savaşı’na katıldı. Savaş sırasında gösterdiği yararlılıklar nedeniyle tuğgeneralliğe yükseltildi.
1899’da Küba’nın bağımsızlığını kazanmasından sonra Santa Clara belediye başkanlığı yaptı. Jose Miguel Gomez’in devlet başkanı olduğu 1909-1913 arasında ordu müfettişliği ve içişleri bakanlığı görevlerinde bulundu. 1920’de Liberal Parti’ye giren Machado 1924 seçimlerini kazanarak devlet başkanı oldu.
Şeker üretiminin hızla arttığı refah dönemine rastlayan ilk yönetim yıllarında karayolu, hükümet binası yapımı, Havana Üniversitesi’nin genişletilmesi, sağlık kurumlarımn yaygınlaşması gibi yatırımları gerçekleştirdi. 1927’de gümrük tarifelerinde reform yaparak Küba sanayiini korumaya yönelik önlemler getirdiyse de, ülke ekonomisini şeker üretimine ve ABD tekellerinin yatırımlarına bağımlılıktan kurtara-
madı. 1928 seçimlerinde muhalefetteki Muhafazakâr Parti ile Halkçı Parti’ye karşı baskıcı bir politika uyguladı. Daha sonra rüşvet ve tehditle yasama ve yargı güçlerine boyun eğdirerek devlet başkanlığı süresini altı yıla çıkardı ve 1928’de yeniden devlet başkanlığına seçildi. Bu sırada başlayan büyük iktisadi bunalımın etkisiyle şeker üretiminin düşmesinden doğan hoşnutsuzlukları da baskıyla sindirmeye başladı. 1931 ’de eski başkanlardan Mario Garcia Menocal’ in giriştiği ayaklanmayı ve Oriente’deki olayları orduyu kullanarak kanlı biçimde bastırdı. Üniversite öğrencilerinin kentlerde giriştiği muhalefet hareketlerine karşı sert polisiye önlemler getirdi. Giderek ülkedeki bütün siyasi güçlerle karşı karşıya gelmesi üzerine, ABD arabuluculuk yapmak üzere Sumner Welles adlı temsilcisini Küba’ya gönderdiyse de başarılı olamadı. Genel grevin başlaması ve ordunun desteğini çekmesi üzerine Ağustos 1933’te ABD’ye kaçan Machado orada öldü.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi