LEOPOLD I (1790-1865)
Belçika kralı. Bağımsız Belçika’nın ilk kralıdır.
16 Aralık 1790’da Coburg’da doğdu, 10 Aralık 1865’te Belçika’da Laeken’de öldü. Saksonya-Coburg-Saalfeld Dükü Franz’ın oğluydu. 1795’ten beri Fransız yönetimine bağlı olan Belçika’, daki birçok gönüllü gibi 1803’te çar I.Aleksandr’ın hizmetine girdi. Rusya, İngiltere, Avusturya ve Prusya’nın, I.Napoleon’un kurduğu Fransız İmparatorlu-ğu’na karşı yürüttüğü savaşlara katıldı. İmparatorluğun 1814’te dağılmasının ardından İngiltere ve müttefikleri Fransa’nın ilerlemesini engelleyecek bir tampon bölge yaratmak amacıyla bugünkü Belçika ve Hollanda bölgesini Felemenk Krallığı adıyla birleştirerek, Orange prensini I.Willem adıyla kral ilan ettiler.
Bu tarihlerde İngiltere’ye giden Leopold 1816’da İngiltere tahtının varisi prenses Charlotte ile evlendi. Karısının bir yıl sonra ölmesinden sonra da 1831’e değin İngiltere’de kaldı. 1830’da Yunanistan’ın kralı olması istendiyse de, yeni bağımsızlığını kazanmış olan bu ülkedeki karışık durum nedeniyle teklifi reddetti. Öte yandan Felemenk Krallığı’nda eşit koşullarda temsil edilmeyen Belçikalılar’ın Hollanda yönetimine karşı muhalefetleri artmaktaydı. Fransa’ da Temmuz 1830’daki işçi ayaklanmalarının ardından Belçika’da sanayicilerin silahlandırdığı işçiler ayaklandı. İki ay kadar süren çarpışmalardan sonra Ekim 1830’da toplanan ulusal meclis Belçika’nın bağımsızlığım ilan etti. Ocak 1831’de başta Ingiltere ve Fransa olmak üzere diğer Avrupa ülkeleri Belçika’nın bağımsızlığını tanıdı. Meclis Fransa Kralı Louis-Philippe’in oğlu Nemours Dükü Louis’yi kral seçti. Ancak Belçika’nın Fransa etkisine girmesini istemeyen İngiltere’nin itirazı üzerine Louis-Philippe bu seçimi engelledi. Bunun üzerine Saksonya-Coburg-Gotha Prensi Leopold 4 Haziran 1831’de I.Leopold adıyla ilk Belçika Kralı oldu. Aynı yıl Belçika’ya saldıran Hollanda Kralı I.Willem’in ordusu, Fransa’nın desteğiyle geri çekilmeye zorlandı. İngiltere ve Fransa’nın uzun süren arabuluculuk çalışmaları sonunda Hollanda 1839’da Belçika’yı tanıdı.
Leopold iktidarı sırasında İngiliz sisteminden örnek alınarak hazırlanan anayasaya dayanarak parlamento sisteminin yerleşmesi için çaba gösterdi. 1836’da yönetimdeki etkisini artırmak için parlamentodan yerel yöneticileri atama ve görevden alma yetkisi istedi. Parlamento bu isteği reddetti, büyük kentlerle kırsal bölgelere daha fazla özerklik tanındı. Hollanda yönetimine karşı mücadele etmek amacıyla birleşmiş olan Liberal ve Katolik partiler, Hollanda’ nın Belçika’yı tanımasından bir süre sonra ayrılarak güçlü iki parti halinde örgütlendiler. 1848’de yeni bir seçim sistemi benimsenerek oy verme hakkı genişletildi.
Leopold tarafsız bir dış siyaset izleyerek güçlü Avrupa devletleri arasında denge kurmaya çalıştı. Belçika kralı olduktan bir yıl sonra Fransa Kralı Louis-Philippe’in kızı Orleans’lı Louise Marie ile evlendi. Yeğeni İngiltere Kraliçesi Victoria’yı bir diğer yeğeni Saksonya-Coburg-Gotha Prensi Albert ile, kızı Charlotte’u Avusturya arşidükü ve Meksika Kralı Maximilian’la evlendirdi. Prusya, Fransa ve İngiltere’yle ticaret antlaşmaları yaptı. Döneminde sanayi büyük bir hızla gelişti. 1850’de para basma yetkisine sahip ulusal bir banka kurdu. Fransa’da 1852’de iktidara gelen III. Napoleon’un yayılmacı bir siyaset izlemesi, Prusya’da da Bismarck’m güçlenmesi, sağlamaya çalıştığı dengeyi sarstıysa da, gene de ölümünden sonra yerine geçen oğlu II.Leopold’a güçlü ve birlik içinde bir krallık bıraktı.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi