MELNİKOV, Konstantin Stepanoviç (1890-1974)
SSCB’li mimar. İşlevci mimarlığın ülkesindeki öncüleri arasındadır.
3 Ağustos 1890’da Moskova’da doğdu, 1974’te öldü. 1917’de Moskova Resim Heykel ve Mimarlık Okulu’nu bitirdi. 1921-1925 arasında Devlet Yüksek Sanat ve Teknik Stüdyoları’nda (VUTEMAS) ders verdi. 1925’te Paris Uluslararası Dekoratif Sanatlar Sergisi’nde yer alan SSCB Pavyonu’nu yaptı. Yapıtı, Le Corbusier’nin aynı sergide L’Esprit Nouveau (Yeni Ruh) dergisi için tasarladığı ünlü pavyonla karşılaştırılacak kadar büyük ilgi topladı. Ülkesine döndükten sonra 1927-1928 yıllarında Yüksek Sanat ve Teknik Enstitüsü’nde (VUTEİN), 1934-1937 arasında da Moskova Mimarlık Enstitüsü’nde dersler verdi. Özellikle işçiler için tasarladığı çeşitli kulüp yapılarıyla ün kazandı. 1931’den başlayarak Moskova
V.V.Kuibişev Yapı Mühendisliği Enstitüsü’nde, 1960’tan başlayarak da Yapı Mühendisliği Açık Öğretim Enstitüsü’nde ders verdi. Bunun yanında Sovyet Yeni Mimarlar Birliği ve Sovyet Çağdaş Mimarlar Birliği gibi kuruluşların da üyesi oldu.
Belirli bir kalıba bağlı kalmadan oldukça serbest çalışan Melnikov’un en önemli tasarımı 1929’da Moskova’da yaptığı Tramvay İşçileri Kulübü’dür. Bu yapısında büyük geometrik kütleleri, girintilerle çıkıntılar ve doluluklarla boşluklar arasında yer yer karşıtlık, yer yer de uyum sağlayacak biçimde düzenlemiştir. İşlevden yola çıkmasına karşın plastik bir bütüne de eriştiği bu tasarım, zamanında gerek serbest planı ve biçimi, gerek dış yüzünün yalınlığı nedeniyle eleştirilere yol açmışsa da, sonradan Rus mimarlığının yenilikçi döneminin başyapıtlarından biri olarak kabul edilmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Mahorka Pavyonu, 1923, Tüm Rusya Tarım ve Pamuk Endüstrisi Sergisi, Moskova; SSCB Pavyonu, 1925, Uluslararası Dekoratif Sanatlar Sergisi, Paris; I.V.Rusakov Kulübü, 1927-1929, Moskova; Tramvay işçileri Kulübü, 1929, Moskova; Ağır Sanayi Halk Komiserliği, Moskova.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi