MEDICI, Lorenzo De’ (1449-1492)
İtalyan bankacı, tüccar, şair ve devlet adamı. Yönetimi sırasında Floransa en parlak dönemini yaşamıştır.
1 Ocak 1449’da Floransa’da doğdu, 9 Nisan 1492’de aynı yerde öldü. Muhteşem Lorenzo olarak da tanınır. Resmi bir unvana sahip olmaksızın Floransa’yı yönetmiş olan Piero De’Medice’nin oğlu, Cosimo De’Medici’nin torunudur. Kültürlü bir kadın olan annesinin gözetiminde Latince ve Yunanca dersleri alarak iyi bir eğitim gördü. Medici ailesinin bankacılık ve ticaret işlerini sürdürmesinin yanı sıra, felsefe ve edebiyatla ilgilenerek genç yaşta şiirler yazmaya başladı.
Aralık 1469’da babasının ölümünden sonra kentin ileri gelenlerinin isteği üzerine Floransa’nın yönetimini üstlendi. Yönetime gelince ayaklanan Voterra kentini yeniden ele geçirerek ülke içindeki konumunu güçlendiren Lorenzo, 1471’de papa olan IV.Sixtus ile anlaşarak ülke dışında da kendisine önemli bir destek sağladı. Ancak, 1474’te Venedik ile Milano’nun kurduğu birliğe girmesi, papalık topraklarını genişletmeye çalışan IV.Sixtus’un tepkisine yol açtı. Papa, Medici yönetimini sona erdirmek için Medici ailesinin rakibi olan Floransa’nın ünlü ailelerinden Pazzi’ler ile anlaştı. Lorenzo ile kardeşi Giuliano’nun öldürülerek Floransa’nın başına papanın yeğeni olan Girolimo Riario’nun getirilmesi kararlaştırıldı. 26 Nisan 1478’de Floransa Katedrali’nde gerçekleştirilen suikast girişiminden Lorenzo hafif bir yarayla kurtul-duysa da kardeşi öldürüldü. Mediciler’i destekleyen kent halkının yardımıyla aralarında Pazzi ailesinin başı Jacopo de Pazzi ve Pisa başpiskoposu Francesco Salviati’nin de bulunduğu suikastçiler yakalanarak öldürüldü.
Bu olay üzerine Lorenzo’yu aforoz ederek Floransa’da ayin yasağı koyan IV.Sixtus, Napoli Kralı I.Fernando’nun desteğiyle Floransa’ya savaş açtı. Savaşın Floransa aleyhine gelişmesi üzerine Aralık 1479’da Napoli’ye giden Lorenzo Napoli Kralı I.Fer-nando ile anlaşarak savaştan çekilmesini sağladı. Kısa bir süre sonra IV.Sixtus ayin yasağım kaldırarak barış yapmak zorunda kaldı.
Daha sonraki yıllarda kendisine yakm kişilerden oluşan yetmiş kişilik bir meclis kurarak siyasi gücünü artıran Lorenzo, tüm Italyan yarımadasında etkili olmaya başladı. 1484’te Napoli, Milano ve Venedik arasında Bagnolo Barışı’nın yapılmasına aracılık etti. Aynı yıl ölen papa IV.Sixtus’un yerine geçen VIII.In-nocentius zamanında papalık ile olan ilişkiler düzeltildi. Daha sonraki yıllarda X.Leo adıyla papa olan Lorenzo’nun oğlu Giovanni, VIII. Innocentius tarafından kardinal yapıldı.
Lorenzo döneminde Medici ailesinin ticaretten elde ettiği gelirler düşmüş, buna karşılık Floransa Cumhuriyeti’nin genel refah düzeyi yükselmiştir. Kendisi de bir şair olan ve şiirlerinde Latince yerine İtalyanca kullanmayı yeğleyen Lorenzo, sanatçıları desteklemiş 1472’de Pisa Üniversitesi’ni kurmuş, eski Yunan ve Latin kültürlerinin yeniden canlanması için çalışmıştır. Medici ailesinin sanat ve bilim adamlarını koruma geleneğini sürdüren Lorenzo’nun koruyucusu olduğu ünlü kişiler arasında, Sandro Botticelli, Domenico Ghirlandaio, Fra Filippo Lippi, Angelo Poliziano, Michelangelo ve Andrea del Verrocchio sayılabilir.
• KAYNAKLAR: C.Ady, Lorenzo dei Medici and Renais-sance Italy, 1955; J.Burckhardt, İtalya’da Rönesans Kültürü, 2 cilt, 1957-1958; W.Roscoe, Life of Lorenzo de’Medi-ci, 1951; G.F. Young, The Medici, 1930.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi